Vì sao người dân Tunisia bỏ phiếu cho đảng Ennahda?

Người ủng hộ đảng Ennahda ăn mừng chiến thắng

Theo chuyên gia Jamel Dridi của tạp chí "Arabies”, dưới thời Ben Ali, việc tồn tại với tư cách là một nhà hoạt động Hồi giáo chính trị là gần như không thể. Do không được hoạt động và các nhà thờ bị kiểm soát chặt chẽ, nên tư tưởng chính trị của Ennahda không được truyền bá nhiều và người dân không bao giờ nghe nói đến đảng này hay tư tưởng của đảng này.

Vậy tại sao Ennahda lại được dân chúng ủng hộ sau một thời gian dài vắng bóng trên chính trường?

Những người phản đối đạo Hồi chính trị giải thích rằng Ennahda đã mua chuộc cử tri và áp dụng chính sách mị dân. Còn những người ôn hòa nói rằng trong thời gian dài bị gạt ra ngoài lề, Ennahda đã tìm hiểu và nhận ra rằng muốn làm chính trị, không những phải đưa ra những cương lĩnh chính trị để vươn tới đỉnh cao quyền lực, mà còn phải đưa ra các chương trình phát triển kinh tế để đưa xã hội Tunisia tiến lên, tóm lại là một cương lĩnh thực dụng.

Rất nhiều cử tri tỏ ra vui mừng trước chiến thắng của đảng Ennahda

Tuy nhiên, ông Jamel Dridi cho rằng hai cách trả lời trên là chưa đủ để hiểu được những gì đang diễn ra bởi lẽ cương lĩnh của Ennahda không có gì đặc biệt, mà chỉ nghiêm túc hơn nhiều so với các đảng khác. Vậy tại sao một tỷ lệ lớn cử tri Tunisia lại đặt niềm tin vào Ennahda mà không phải là các đảng khác? Theo ông Jamel Dridi, có 5 lý do khiến cử tri Tunisia bỏ phiếu cho Ennahda:

Thứ nhất, đông đảo cử tri Tunisia ngay từ đầu đã coi Ennahda là hiện thân của nhiều giá trị đạo Hồi như đạo đức, trung thực, công lý, không bị mua chuộc, thẳng thắn, gương mẫu… Đó không phải là vấn đề tôn giáo nữa, mà là vấn đề tìm kiếm giá trị và ý thức. Ennahda được biết đến không phải do các hình thức tuyên tuyền mà là "hữu xạ tự nhiên hương”.

Thứ hai, người Tunisia không còn tin tưởng vào chế độ cũ và đã bỏ phiếu cho Ennahda với niềm hy vọng đảng này sẽ bảo vệ đạo Hồi. Họ sợ đạo Hồi sẽ bị Tây hóa quá mức.

Một phụ nữ ủng hộ đảng Ennahda trong một cuộc tuần hành ở Ben Arous

Thứ ba, người dân ủng hộ đảng Ennahda vì đảng này từng là nạn nhân của các hành động đàn áp dã man dưới thời Ben Ali. Nhiều người đã bị chết, bị tù đày chỉ vì là thành viên hoặc là người ủng hộ Ennahda. Nhiều thành viên của Ennahda đã phải sống lưu vong ở Anh để chạy trốn sự đàn áp. Bên cạnh đó, đại đa số người dân Tunisia chưa bao giờ được biết đến sự thần kỳ kinh tế. Trong 23 năm, họ đã mất đi chuẩn mực giá trị của mình. Niềm tin hầu như không còn tồn tại trong xã hội. Mối liên hệ xã hội cũng bị phá vỡ.

Thứ tư, không có đảng nào hơn Ennahda trên "sân khấu” chính trị Tunisia. Thâm niên của đảng này là một sức mạnh đáng kể. Đại đa số các đảng khác không đưa ra được phương châm cần thiết để huy động dân chúng ủng hộ mình. Bên cạnh đó, thời gian vận động tranh cử quá ngắn không đủ giúp các đảng mới đến được với cử tri.

Thứ năm, sự chờ đợi của người dân Tunisia là quá lớn và Ennahda biết điều đó. Thế tục theo kiểu phương Tây ít có cơ may được người Tunisia chấp nhận. Đa số những người bỏ phiếu cho Ennahda không đòi hỏi đảng này phải áp dụng tất cả những giáo lý của đạo Hồi. Đó chính là sự khác biệt lớn giữa Tunisia và các nước Arập khác như Arập Xêút hay Iran.

Một chế độ thế tục phù hợp với quy định đó sẽ có nhiều cơ may được chấp nhận và áp dụng hơn ở Tunisia. Nhưng cái khó đối với các đảng thế tục là vào thời điểm quyết định, họ lại không thuyết phục được cử tri bằng quan niệm của mình.

Kiến Văn