“Trang mới” trong quan hệ hợp tác giữa EVN và WB

PV: Thủy điện Trung Sơn là thủy điện lớn đầu tiên của Việt Nam do WB hỗ trợ vốn. Xin bà cho biết, vì sao WB lại chọn công trình này?

Bà Kristalina

Bà Kristalina: Trong những năm qua, thủy điện đã đóng góp sản lượng điện lớn cho hệ thống điện quốc gia Việt Nam. Nhờ đó, Việt Nam có số hộ dân được sử dụng điện rất cao, đạt gần 99% hộ dân và gần 100% số xã được sử dụng điện. Vì vậy, WB quyết định hỗ trợ Việt Nam xây dựng công trình Thủy điện Trung Sơn với mong muốn chia sẻ kiến thức, kinh nghiệm trong việc thực hiện 1 dự án thủy điện không gây ra những tác động xấu đến môi trường sống.

Dự án này đang triển khai rất thành công và sau khi hoàn thành sẽ cung cấp sản lượng điện lớn cho hệ thống điện Việt Nam, đồng thời giúp kiểm soát lũ, cung cấp nước cho vùng hạ du và góp phần bảo vệ các khu bảo tồn thiên nhiên. Như vậy, sau khi hoàn thành, công trình Thủy điện Trung Sơn không chỉ bảo vệ cảnh quan ở khu vực này mà còn mang lại những lợi ích về xã hội cho người dân sống xung quanh và đặc biệt, theo tính toán sơ bộ, dự án sẽ tiết kiệm được khoảng 40 triệu USD so với dự toán ban đầu.

PV: Đến nay, Thủy điện Trung Sơn còn phải lắp đặt và vận hành thử nghiệm 2 tổ máy nữa. Xin bà cho biết vai trò của WB trong việc tiếp tục giám sát công trình này như thế nào?

Bà Kristalina: Chúng tôi sẽ tiếp tục tham gia vào dự án, đảm bảo dự án được hoàn thành theo đúng tiến độ và đạt chất lượng cao. Đồng thời sẽ tiếp tục hỗ trợ Công ty TNHH MTV Thủy điện Trung Sơn giám sát toàn bộ quá trình thi công dự án. Hiện tại, hằng tháng chúng tôi đều cử chuyên gia đến công trường thực hiện chức năng giám sát. Với sự hỗ trợ của các chuyên gia tư vấn WB, các đơn vị thi công của Việt Nam ngày càng làm tốt hơn, trưởng thành hơn trong công việc.

Chúng tôi tiếp tục công việc giám sát kể cả sau khi dự án đã hoàn thành, đi vào vận hành. Về lâu dài, chúng tôi sẽ tiếp tục hợp tác với Công ty TNHH MTV Thủy điện Trung Sơn vì qua công việc, chúng tôi đã thiết lập được mối quan hệ rất tốt đẹp, tin tưởng lẫn nhau.

Không chỉ hỗ trợ xây dựng công trình thủy điện, WB cũng sẽ hỗ trợ Việt Nam đảm bảo an toàn đập, đánh giá chất lượng đập hoặc cải tạo lại các hồ đập. Khi xây dựng đập thủy điện, chúng ta luôn quan tâm đến môi trường sống và con người xung quanh. Vì vậy, khi đập xây dựng xong, đi vào vận hành, chúng ta càng phải theo dõi, giám sát hoạt động của đập, đảm bảo an toàn, đồng thời có những hoạt động bảo trì, cải tạo khi cần thiết.

Thủy điện Trung Sơn

PV: Theo quy định mới của Chính phủ Việt Nam, các điều kiện về bảo lãnh và vay vốn ngày càng khắt khe. Vậy, WB có thể hỗ trợ gì Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) trong việc thu xếp vốn cho các công trình điện?

Bà Kristalina: Hiện nay, chúng tôi đang nghiên cứu và có những tư vấn tốt nhất giúp EVN có thể huy động được nhiều vốn từ các nguồn khác nhau. Các tổ chức thuộc WB có thể hỗ trợ nhiều hơn nữa giúp EVN huy động vốn mà không cần bảo lãnh của Chính phủ.

Trong nhóm các tổ chức thuộc WB có 1 tổ chức chuyên về cung cấp bảo lãnh, 1 tổ chức chuyên về hỗ trợ doanh nghiệp tư nhân và có 1 tổ chức cấp vốn cho khu vực công. Tất cả các tổ chức này đều phối hợp chặt chẽ với nhau. WB đang nghiên cứu, áp dụng các công cụ bảo lãnh, hỗ trợ cho các doanh nghiệp, giúp các doanh nghiệp trưởng thành hơn, có thể tiếp cận nguồn lực tài chính không cần bảo lãnh của Chính phủ.

PV: Hiện nay, EVN đang tập trung phát triển các dự án năng lượng tái tạo. WB có thể hỗ trợ gì cho chương trình này?

Bà Kristalina: Chúng tôi rất mừng khi EVN đã đạt được những thành công trong phát triển thủy điện, nhưng chúng tôi mong muốn EVN phát triển mạnh hơn nữa năng lượng tái tạo, nhất là năng lượng mặt trời, năng lượng gió. Đặc biệt, Việt Nam có tiềm năng rất lớn về phát triển năng lượng mặt trời.

Chúng tôi đang xem xét hỗ trợ cải thiện môi trường pháp lý của Việt Nam trong lĩnh vực năng lượng tái tạo, đảm bảo Việt Nam có thể đạt được mục tiêu của mình trong việc phát triển năng lượng mặt trời, đạt công suất 12GW và WB sẵn sàng hỗ trợ cho giai đoạn thí điểm về nâng công suất các nhà máy năng lượng mặt trời.

PV: Xin cảm ơn bà!