Tối ưu hóa quá trình quản lý, vận hành

Trao đổi với phóng viên Báo Năng lượng Mới về vấn đề giảm tổn thất điện năng, ông Nguyễn Văn Lý - Phó tổng giám đốc Tổng Công ty Điện lực TP Hồ Chí Minh (EVNHCMC) cho hay: Những năm qua, trên tinh thần chỉ đạo của EVN và sự nỗ lực, quyết tâm cao của lãnh đạo tổng công ty, tỷ lệ tổn thất điện năng của EVNHCMC đã giảm mạnh, đạt vượt chỉ tiêu được giao. Tính đến cuối năm 2015, tỷ lệ tổn thất điện năng của tổng công ty là 4,66%, giảm 1,1% so với năm 2011. Còn trong 6 tháng đầu năm 2016, tỷ lệ này chỉ còn 4,36%, thấp hơn 0,22% so với chỉ tiêu EVN giao.

Theo ông Lý, tổn thất điện năng thì có 2 dạng là tổn thất kinh doanh và tổn thất kỹ thuật và mức tổn thất 4,36% là đã dần tiệm cận đến ngưỡng tổn thất kỹ thuật. Tổn thất kinh doanh được hiểu là sai xót trong quản lý, tính toán lượng điện khách hàng đã sử dụng. Điều này có thể là do việc thống kê của ngành điện không chính xác nhưng cũng có thể do các hành vi gian lận, ăn cắp điện của khách hàng.

Và để giảm thiểu vấn đề này, thời gian qua, công tác tuyên truyền, vận động phòng chống các hành vi gian lận sử dụng điện đã được tổng công ty đẩy mạnh. Đặc biệt, EVNHCMC chính là đơn vị đầu tiên, tiên phong của ngành điện triển khai việc lắp đặt công tơ điện tử từ năm 2006. Đây là biện pháp rất hữu hiệu nhằm giảm tổn thất thương mại bởi trước dùng công tơ cơ thì việc đo đếm thiếu chính xác, công tơ cơ càng dùng thì độ chuẩn xác càng thấp khi các kết cấu kim loại bị bào mòn. Việc lắp đặt công tơ điện tử đã góp phần lớn giải quyết vấn nạn ăn cắp điện khi các đối tượng có ý định can thiệp vào công tơ, công tơ sẽ phát ra tiếng kêu cảnh báo đồng thời báo về trung tâm điều khiển. Quá trình quản lý dịch vụ, thương mại, hay cụ thể là giao dịch của ngành điện với bên mua bán điện như vậy đã tốt hơn và có thể nói là tối ưu.

Trung tâm điều khiển hệ thống điện từ xa của EVNHCM

“Trên thực tế, trên địa bàn thành phố mỗi năm có hàng nghìn vụ ăn cắp điện, truy thu hàng chục tỉ đồng/năm. Qua việc lắp đặt công tơ điện tử, đa số khách hàng có hành vi tiêu cực không có cơ hội lấy cắp điện năng, từ đó ngăn ngừa hành vi trộm cắp điện” - Phó tổng giám đốc Nguyễn Văn Lý nói.

Vậy nên, trong giai đoạn tới, để giải bài toán tổn thất điện năng, giải pháp trọng tâm hướng đến được EVNHCMC đề ra là phải tối ưu hóa quá trình quản lý, vận hành để giảm tổn thất kỹ thuật. Để làm được điều này, theo ông Lý, vấn đề hiện đại hóa, cải tiến công nghệ luôn được tổng công ty đặt ra là việc làm thường xuyên và được triển khai quyết liệt. Đó là việc xây dựng xong trung tâm điều khiển từ xa, các trạm không người trực, ngầm hóa lưới điện, nâng cấp điện áp từ 15kV lên 22kV… Đối với các công trình đầu tư xây dựng mới trạm biến áp trung gian 220kV, 110kV, đường dây trung thế, trạm biến áp phân phối đều có tính toán và lắp đặt tụ bù hợp lý và hiệu quả nhất.

Trong giải pháp quản lý vận hành, EVNHCMC thường xuyên thực hiện công tác cân pha, xử lý các điểm dừng không hợp lý, các trạm có tổn thất cao, mối nối tiếp xúc xấu, xử lý dòng rò, phát quang hành lang tuyến; kiểm tra, củng cố hệ thống tiếp địa, xử lý điện áp thấp tại trạm và cuối lưới hạ thế. Tổng công ty còn tích cực ứng dụng công nghệ mới nhằm nâng cao hiệu quả công tác quản lý vận hành như áp dụng công nghệ vệ sinh cách điện lưới điện đang mang điện đến 220kV bằng nước áp lực cao trên các thiết bị lưới điện; sử dụng máy biến áp tổn hao không tải thấp (Amorphous); triển khai hệ thống đo đếm dữ liệu điện kế từ xa (AMR) và bản đồ thông tin địa lý lưới điện GIS trong quản lý tổn thất.

Được biết, để phấn đấu hoàn thành vượt mức tỷ lệ tổn thất điện năng mà Tập đoàn đã giao trong năm 2016 (là 4,58%), hiện nay EVNHCMC đang tập trung thực hiện các nhóm giải pháp về kỹ thuật vận hành trong đó bảo đảm thực hiện đầu tư hiệu quả, hợp lý, đúng tiến độ các công trình xây dựng trạm biến áp và đường dây 220/110kV; không để xảy ra tình trạng quá tải cục bộ, giảm tổn thất điện năng cũng như ảnh hưởng đến chất lượng cung cấp điện cho khách hàng. EVNHCMC cũng đang nỗ lực thực hiện mục tiêu vận hành tải nhỏ hơn 50% định mức đối với đường dây 110kV và dưới 60% định mức với máy biến áp 110kV; đưa vào vận hành các lộ trung thế mới đồng bộ với tiến độ các trạm biến áp 110kV để chia tải cho các khu vực lân cận...

EVNHCMC cho biết, khi giảm tổn thất về mức dưới 4,5% là đã gần tiệm cận với tổn thất kỹ thuật, còn muốn giảm tổn thất kỹ thuật thì lại liên quan đến đầu tư công nghệ mới như lắp máy biến áp siêu tiết kiệm Amorphous… Tuy vậy vẫn phải tính lợi ích trên chi phí nếu phải bỏ ra số tiền quá lớn để mang lại tỷ lệ tổn thất điện năng quá nhỏ?