Thủ đoạn khủng bố mới tại châu Âu

Vào lúc 8h15 ngày 21-8 (giờ địa phương), một chiếc xe van hiệu Renault Master đã bất ngờ đâm vào một nhà chờ xe buýt tại quận 13 của thành phố Marseille, sau đó chiếc xe đã lao đi và khoảng một giờ sau đó lại đâm vào một nhà chờ xe buýt khác ở quận 11. Kết quả là 1 người chết và 1 bị thương. Nghi can đã bị bắt giữ tại hiện trường vụ đâm thứ hai. Cảnh sát chưa rõ động cơ của đối tượng gây ra hai vụ đâm xe này, nhưng Hãng tin AFP dẫn nguồn tin từ cảnh sát điều tra Marseille nói nghi can có vấn đề về tâm thần và họ không điều tra vụ việc theo hướng tấn công khủng bố.

Những vụ đâm xe khủng bố gần đây ở châu Âu

Mặc dù vậy, dư luận Pháp cũng hết sức lo lắng và chính quyền Marseille cũng đã huy động một lực lượng lớn cảnh sát và quân đội tới hiện trường. Sự khiếp sợ của người dân Pháp nói riêng và người dân châu Âu nói chung không phải vô cớ, vì trong thời gian gần đây, ở nhiều nước EU đã liên tục xảy ra những vụ xe tông gây chết người hàng loạt, mà thủ phạm lại chính là quân khủng bố hoặc những thành phần bất mãn xã hội.

Sự kiện trên diễn ra trong bối cảnh mối đe dọa khủng bố tăng cao tại Pháp, cũng như ở châu Âu, đặc biệt chỉ 4 ngày sau vụ khủng bố bằng xe tải ở thành phố Barcelona, Tây Ban Nha, khiến 14 người thiệt mạng, 130 người bị thương. Sự việc đẫm máu diễn ra gần quảng trường Catalan ở trung tâm thành phố Barcelona. Đây là một trong những địa danh nổi tiếng nhất của Barcelona, nằm ngay cạnh Đại lộ Rambla, vốn là biểu tượng du lịch của thành phố. Ít giờ sau khi vụ tấn công diễn ra, tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo (IS) đã ra thông báo nhận trách nhiệm chủ mưu vụ tấn công.

Sau vụ việc này, báo chí Pháp nhận thấy, cách giết người bằng lao xe hơi vào đám đông đang trở nên phổ biến ở châu Âu. Theo tờ Libération, vụ tấn công đẫm máu nhất là vụ kẻ khủng bố Mohamed Lahouaij - Boujlel lao xe tải 19 tấn vào đám đông trên Đại lộ La Promenade des Anglais tại Nice, Pháp, hôm 14-7-2016, khiến 86 người thiệt mạng và hơn 450 người bị thương. Tất cả các vụ tấn công như vậy không còn là tự phát mà đều có sự tính toán chuẩn bị trừ trước. Theo các chuyên gia an ninh, vụ khủng bố tại Barcelona tuy rất khó ngăn chặn, nhưng là một hành động có thể được dự báo trước. Từ tháng 7-2015, chính quyền Madrid luôn nhận định khả năng Tây Ban Nha sẽ là nạn nhân tiếp theo của các nhóm khủng bố, sau các nước lớn tại châu Âu như Pháp, Đức, Anh, Bỉ. Nguyên nhân là vì trong gần 2 năm qua, cùng với các thất bại trên chiến trường ở Syria và Iraq, tổ chức IS đã thay đổi phương thức tấn công, khi kêu gọi những tín đồ cực đoan dùng mọi phương tiện có thể để gây ra thiệt hại nhân mạng. Mục tiêu mà IS nhắm đến luôn là các địa điểm có tính biểu tượng cao tại các nước, nhằm qua đó gây tiếng vang và trả thù cho các thất bại trên chiến trường. Báo Libération cho biết, từ năm 2014, một phát ngôn viên của tổ chức IS, bằng những lời lẽ man rợ, đã hô hào tấn công giết dân phương Tây “bằng bất kỳ cách nào”, bằng bất kỳ thứ gì có trong tay.

Trước đó, vào cuối năm 2013, Bộ An ninh Nội địa Mỹ đã cảnh báo rằng, những kẻ khủng bố từ nước ngoài đang kích động tiến hành các vụ tấn công bằng xe ôtô. Kiểu tấn công như vậy có thể nhằm vào các khu nhà, những nơi tụ tập đông người, như các sự kiện thể thao, giải trí hay trung tâm thương mại. Cách thức tấn công này cho phép những kẻ khủng bố không có được thuốc nổ hay vũ khí, không cần phải đào tạo hay kinh nghiệm gì mà vẫn tiến hành được tấn công tại Mỹ. Nguy hiểm hơn, cách dùng xe hơi lao vào đám đông để giết người cũng được những nhóm cực hữu khác bắt chước. Đó là vụ vừa xảy ra cuối tuần trước ở Charlottesville, bang Virginia, Mỹ, khi một kẻ thuộc phong trào phân biệt chủng tộc cực hữu đã lao xe vào đám người biểu tình chống phát xít.

Những hình thức tấn công bằng các phương thức đơn giản mà tờ Le Figaro gọi là “khủng bố giá rẻ” đang khiến an ninh của các nước đau đầu và dường như không tìm được phương cách phòng chống hữu hiệu. Tờ báo này cho rằng, với những trường hợp trên thì cách duy nhất để bảo vệ người dân là theo dõi chặt chẽ danh sách những kẻ tình nghi có nguy cơ cao trong việc tổ chức tấn công khủng bố. Trong bài xã luận, Le Figaro cho rằng, dù bị tấn công, bị tổn thất nặng nề về người, nhưng “chúng ta không thể bị khủng bố khuất phục”. “Những người dân thường xuyên bị những kẻ giết người nhắm tới, không chấp nhận thay đổi thói quen của họ vì áp lực khủng bố. Dù máu đã đổ, nhiều người đã chết, mặc dù thảm kịch lặp đi lặp lại này đang làm vấy máu lên cả châu Âu, chiến lược man rợ và ngu xuẩn của những kẻ giết người đang vấp phải sức bền của người dân các nước”.