Tạo làn sóng xuất khẩu lần thứ hai

Những rào cản từ chính sách bảo hộ

Liên minh châu Âu (EU) với sự ra đi quyết liệt của nước Anh đã đặt ra nhiều câu hỏi về sự điều chỉnh chiến lược của EU. Bởi, để bảo vệ sự đoàn kết, EU chắc chắn sẽ đẩy mạnh việc đặt ra các hàng rào kỹ thuật đối với hàng nhập khẩu để bảo hộ thị trường, bảo hộ đầu tư ở các nước có trình độ phát triển chưa tương đồng.

Nước Mỹ sẽ như thế nào khi Tổng thống Donald Trumph đã quay lưng với thương mại tự do và nêu quan điểm rõ rệt về bảo hộ thị trường, sản xuất trong nước? Việc kêu gọi các nhà sản xuất quay trở về nước để sản xuất sản phẩm “Made in America” rất có thể trở thành hiện thực và song song với quá trình ấy, nước Mỹ với thế mạnh của mình sẽ đặt ra các rào cản kỹ thuật để bảo hộ sản xuất trong nước.

Cần đổi mới, nâng cao chất lượng hàng hóa xuất khẩu

Trung Quốc đang tái cơ cấu, ra sức thay đổi chất lượng hàng hóa, tập trung vào thị trường nội địa và có những chiến lược hết sức mạnh mẽ để cạnh tranh với Nhật Bản, Hàn Quốc và cả với Mỹ trong lĩnh vực chất lượng và năng suất. Ngoài ra, từ lâu, Trung Quốc đã chủ trương sẽ tự sản xuất hàng hóa để đáp ứng các nhu cầu trong nước.

Nhật Bản đang lặng lẽ trở thành quốc gia mà ở đó robot từng bước làm việc bên cạnh con người với năng lực sản xuất được dự báo sẽ gia tăng theo cấp số nhân...

Sự thay đổi nhanh, mạnh mẽ của nền kinh tế thế giới, cùng chính sách bảo hộ ở nhiều quốc gia đã đặt ra nhiều thách thức cho xuất khẩu của Việt Nam, bởi với một nền kinh tế có độ mở lớn như nước ta thì mọi sự biến động của kinh tế thế giới sẽ tác động nhanh tới nền kinh tế trong nước.

Cần một cuộc kiến tạo mới

Xuất khẩu của nước ta được đánh giá là đang phải đối diện với không ít khó khăn từ nội tại. Ông Nguyễn Phú Hòa - Phó cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu, Bộ Công Thương - nhận định: “Chúng ta từng xuất khẩu bất cứ thứ gì chúng ta có, xuất khẩu thô, đẩy nhanh số lượng. Hiện nay, làn sóng xuất khẩu lần thứ nhất theo mô hình này đã đạt đến ngưỡng phát triển. Đã đến lúc cần phải xem lại chất lượng xuất khẩu, chất lượng tăng trưởng”.

Theo nhiều chuyên gia kinh tế, chúng ta cần một cuộc kiến tạo làn sóng xuất khẩu lần thứ hai, tập trung vào giá trị gia tăng, nâng tầm thương hiệu, hình ảnh quốc gia. Giá trị của hàng hóa, dịch vụ được thể hiện ở yếu tố minh bạch về thông tin, bảo vệ môi trường và được sản xuất, tiếp thị, xuất khẩu dựa trên ứng dụng các thành tựu của cách mạng công nghiệp lần thứ 4.

Các chuyên gia cũng cho rằng, cạnh tranh xuất khẩu sẽ ngày càng gay gắt. Nếu chúng ta vẫn giữ cơ cấu hàng xuất khẩu chủ yếu là gia công và sản phẩm thô thì sẽ không đáp ứng được yêu cầu. Đó là lý do chúng ta cần thay đổi, không chạy theo số lượng mà tập trung nâng cao chất lượng hàng hóa xuất khẩu, đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ để nâng cao năng lực sản xuất, giảm giá thành sản phẩm, nâng cao sức cạnh tranh…

Xuất khẩu tăng trưởng khá Theo thống kê của Bộ Công Thương, kim ngạch xuất khẩu 7 tháng đầu năm 2017 tăng 18,7% so với cùng kỳ năm 2016. Có 20 mặt hàng đạt kim ngạch trên 1 tỉ USD, trong đó có 8 mặt hàng đạt kim ngạch trên 3 tỉ USD. Xuất khẩu vào các nước có FTA với Việt Nam ngày càng tăng cao cho thấy các doanh nghiệp Việt đã tận dụng tốt cơ hội do các FTA mang lại. Xuất khẩu cả năm 2017 và năm 2018 được dự báo sẽ tiếp tục tăng trưởng cao. Dự kiến, kim ngạch xuất khẩu cả năm 2017 sẽ đạt khoảng 200 tỉ USD, tăng 13% so với năm 2016.