Rupert Murdoch chuyển ngôi vị cho ai?

07:00 | 05/11/2015

1,846 lượt xem
|
Trong khi sân khấu chính trị Mỹ chuẩn bị cuộc chuyển giao quyền lực, một sự chuyển giao quyền lực khác gây thu hút không kém nhưng xảy ra trong doanh nghiệp bởi nó có thể làm ảnh hưởng và thay đổi một phần diện mạo báo chí phương Tây: “vua” truyền thông Rupert Murdoch (84 tuổi) của vương quốc News Corp chuẩn bị chuyển ngôi vị.  

Đau đầu vì ái nữ

Với 6 người con từ ba cuộc hôn nhân, trùm tư bản truyền thông Rupert Murdoch không dễ dàng chọn người kế nhiệm mà không gây xáo trộn gia đình dẫn đến kiện tụng. Trong khi đó, Tập đoàn Thông tin - Giải trí News Corp của Rupert Murdoch hiện là một trong những tập đoàn lớn nhất thế giới có mặt gần như toàn cầu, với vô số công ty con trong đó có Hãng tin Fox News.

Tương tự gia đình Bancroft, gia đình Murdoch cũng có bề dày đáng nể đối với lịch sử báo chí hiện đại. Bố ông (sinh năm 1885) là nhà xuất bản báo chí nổi tiếng nhất nước Australia vào nửa đầu thế kỷ XX và đến lượt Murdoch thống trị một phần làng truyền thông thế giới trong nửa sau thế kỷ.

Ai tiếp quản vương quốc ông từng là câu hỏi lớn. Đầu tiên, hãy nói về cô con gái Prudence từ cuộc hôn nhân đầu tiên của Murdoch với Patricia Booker (kết hôn năm 1956). Dù Prudence không dính dáng doanh nghiệp bố nhưng chồng cô, Alasdair MacLeod, hiện là một trong những giám đốc điều hành của News Corp. Do đó, Prudence không thể thờ ơ với việc chia gia tài. Hơn nữa, Prudence cũng muốn giành phần cho 3 đứa con của mình (James sinh năm 1991; Angus 1993; Clementine 1996).

rupert murdoch chuyen ngoi vi cho ai
Rupert Murdoch với Lachlan (trái) và James

Khi Murdoch kết hôn lần hai với Anna Torv năm 1967, bé Prudence 9 tuổi nài nỉ được ở với bố. Năm 1968, 3 người đến sống tại London, nơi Murdoch mua tờ News of the World rồi The Sun rồi The Times of London… Prudence là cô con gái khó bảo đối với bà mẹ kế Anna Torv và quan hệ giữa hai người là một thảm họa trong gia đình Rupert Murdoch.

Năm 1974, khi có thêm 3 đứa con, gia đình Murdoch dời đến New York, nơi Prudence được gửi vào trường tư Dalton (cô là một trong những học sinh Dalton hiếm hoi không vào đại học). Năm 26 tuổi, Prudence kết hôn với Crispin Odey (nhà quản lý quỹ đầu tư rủi ro có doanh thu cao nhất London) nhưng chia tay chỉ sau 1 năm.

Năm 1986, Alasdair MacLeod (Scotland) trở thành chồng Prudence. Dù bị vợ phản đối, Alasdair vẫn vào làm cho News Corp. Phần mình, Prudence - từ sự oán giận bị bỏ rơi thời tuổi thơ - bắt đầu căm ghét bố đến mức gần như đối nghịch, đặc biệt khi trong một cuộc họp báo năm 1997, Murdoch chỉ nhắc đến “3 người con của tôi” (tức con riêng với vợ hai Anna Torv). 2 năm sau, Prudence điên tiết trả lời phỏng vấn Sydney Morning Herald (SMH) rằng mình là đứa con bị ngược đãi. Bài báo trên trang nhất SMH xuất hiện vào ngay ngày mà cậu em cùng cha khác mẹ Lachlan tổ chức đám cưới linh đình với siêu mẫu Sarah O’Hare…

Bi kịch hậu duệ gia đình Murdoch chưa dừng lại. Elisabeth (con của vợ hai Anna Torv; nhỏ hơn Prudence 10 tuổi) cũng khiến Murdoch đau đầu không ít. Thời trung học, Elisabeth nổi tiếng ăn chơi nhậu nhẹt. Khi học Đại học Vassar (New York), Elisabeth yêu Elkin Kwesi Pianim (con một tù nhân chính trị Ghana). Điên tiết, Murdoch gửi Elisabeth sang Úc làm việc sau khi cô tốt nghiệp để tránh gặp Elkin. Nhưng cuối cùng ông cũng chịu thua khi tổ chức đám cưới rình rang cho Elisabeth tại Los Angeles năm 1993 và Elkin được nhận vào làm News Corp. Dù vậy, Elisabeth vẫn chưa chịu yên.

Cô đòi bố cho tiền để tạo dựng sự nghiệp riêng. Thế là với khoản vay từ Ngân hàng Commonwealth (Úc) do bố bảo lãnh, Elisabeth cùng chồng mua hai chi nhánh nhỏ của NBC tại California với giá 35 triệu USD. 18 tháng sau, cô bán lại doanh nghiệp, lãi 12 triệu USD; rồi ghi danh học tại Trường kinh thương Stanford. Murdoch thuyết phục con gái không học và làm tại BSkyB (chi nhánh News Corp) ở London. Tại đây, Elisabeth gây sự và mâu thuẫn với tổng giám đốc điều hành Sam Chisholm. Murdoch ủng hộ con gái và Chisholm từ chức năm 1997.

Phần mình, Elisabeth bắt đầu làm việc với Matthew Freud (một chuyên gia quan hệ công chúng đầy tai tiếng tại London). Quan hệ hai người (thậm chí có con với Freud) trở thành đề tài cho nhiều tờ báo lá cải. Phản ứng trước việc bố không giao quyền cho ông anh Lachlan, Elisabeth từ chức khỏi BSkyB vào tháng 5/2000 rồi kết hôn với Freud tháng 8/2001 (cô hiện cai quản công ty sản xuất truyền hình độc lập lớn nhất nước Anh).

Các quý tử tranh “ngôi”

Phần Lachlan, Murdoch đầu tư mạnh cho cậu con trai đầu này. Sinh tại London (năm 1971), Lachlan trưởng thành tại New York, học tại những trường đẳng cấp thế giới rồi vào Đại học Princeton. Sau khi tốt nghiệp, năm 22 tuổi, Lachlan được giao vị trí quản lý tờ The Courier-Mail tại Australia (thuộc News Corp). Ba năm sau, khi nổi tiếng khắp Australia như là một tay chơi thứ thiệt (xăm mình, phóng môtô bạt mạng, cặp kè giới người mẫu…), Lachlan được giao nhiệm vụ quản lý toàn bộ chi nhánh News Corp tại Australia. Năm đó, 1997, Murdoch triệu tập tất cả các con về New York, tuyên bố Lachlan sẽ là người thay ông nắm toàn bộ doanh nghiệp News Corp.

Năm 1999, Murdoch đưa Lachlan từ Australia về Mỹ, giao ghế điều hành doanh nghiệp News Corp tại thị trường Mỹ; một năm rưỡi sau, Lachlan được “phong” lên chức phó tổng giám đốc hoạt động (COO), trở thành nhân vật thứ ba trong News Corp, sau bố và COO Peter Chernin. Trong thực tế, Lachlan chẳng được giao nhiệm vụ quan trọng gì. Năm 2005, phần gặp sự chống đối từ giới điều hành News Corp tại Mỹ, phần vì bố Murdoch vẫn giám sát mọi hoạt động kinh doanh, Lachlan tuyên bố từ chức khỏi News Corp, đưa gia đình riêng về Australia và lập công ty riêng.

Người đáng chú ý tiếp theo là James (sinh năm 1972, cậu con út của Murdoch-Anna Torv). Năm 15 tuổi, Murdoch đã cho James tập sự tại tờ Daily Mirror (Sydney). Bức ảnh cậu ngủ gục trong một cuộc họp báo xuất hiện hôm sau trên tờ Sydney Morning Herald từng trở thành đề tài được nhiều người nhắc. Tương tự anh chị em mình, James cũng nổi tiếng trong giới làng chơi (xiên khoen). Nghỉ ngang Đại học Harvard, James sang Rome, tính làm nhà khảo cổ! Tuy nhiên, sau cùng James quyết định mở Hãng đĩa Rawkus Records (sản xuất - kinh doanh đĩa nhạc rap).

Năm 1996, Murdoch đồng ý mua Rawkus và James được đưa về làm phân nhánh kỹ thuật - nhạc của News Corp. Năm sau, cậu được giao ghế điều hành News America Digital Publishing. Chỉ đến lúc này, James mới chứng tỏ năng khiếu kinh doanh, xứng đáng thừa kế sản nghiệp khổng lồ của bố. Dậy sớm tập thể dục (có đai đen karate), James đến văn phòng trước tất cả mọi người và chỉ về nhà kịp lúc dỗ hai đứa con ngủ…

Tháng 6/1999, Rupert Murdoch kết hôn lần thứ ba, với Đặng Văn Địch (Wendi Deng; cựu viên chức News Corp khu vực châu Á; nhỏ hơn ông 38 tuổi và nhỏ hơn cô con gái đầu lòng Prudence 10 tuổi). Đám cưới tổ chức ngày 25/6/1999, chỉ 17 ngày sau khi Murdoch ly dị vợ hai Anna.

Trước đó, mùa thu năm 1998, Murdoch đã tống Anna khỏi hội đồng quản trị News Corp. Tháng 2/2001, không lâu sau giai đoạn Murdoch chữa bệnh ung thư tuyến tiền liệt, gia đình tuyên bố sắp có thêm thành viên mới, khi bà Đặng vừa mang bầu. Ở tuổi 70, Murdoch có đứa con thứ năm. 2 năm sau, bà Đặng lại sinh thêm Chloe, khiến vấn đề tranh giành gia tài trong gia đình Murdoch trở nên nóng hực, đặc biệt khi các con của Đặng không được thừa hưởng gia tài như trong thỏa thuận ly dị với Anna.

Ai sẽ là thái tử?

Theo Michael Wolff, tác giả quyển “The Man Who Owns the News: Inside the Secret World of Rupert Murdoch” phát hành năm 2008), một trong những dàn xếp là 30% cổ phần Murdoch trong News Corp sẽ được chia đều cho 3 người con của người vợ hai; và cùng Prudence, họ có quyền bổ nhiệm một giám đốc trong hội đồng quản trị sau khi Murdoch chết. Sau nhiều năm tranh cãi và dàn xếp nội bộ, mãi đến năm nay, vấn đề trao quyền cho các con của Murdoch mới được rò rỉ. James Murdoch, 42 tuổi, sẽ được bổ nhiệm vị trí CEO từ vị trí đồng COO của Twenty-First Century Fox.

Lachlan Murdoch, 43 tuổi, sẽ được bổ nhiệm từ vị trí chủ tịch không điều hành (non-executive chairman) lên vị trí đồng chủ tịch điều hành (executive co-chairman), có nghĩa Lachlan được quyền tham gia các hoạt động điều hành thường nhật cùng với em trai James. Trong khi đó, ông bố Murdoch vẫn tiếp tục ngồi vị trí chủ tịch điều hành, giám sát toàn bộ hoạt động tập đoàn.

Tháng 6/2013, vương quốc truyền thông Murdoch đã được chia thành hai công ty. Twenty-First Century Fox giữ mảng truyền hình - điện ảnh (Twentieth Century Fox, Fox News, FX và National Geographic Channel) trong khi doanh nghiệp in ấn-báo chí (Wall Street Journal, New York Post và nhà xuất bản HarperCollins) thuộc về News Corp. Tất cả những người còn lại trong gia đình đều không được nêu trong vụ truyền đuốc này.

Rupert Murdoch sinh ngày 11/3/1931 tại Melbourne (Úc), học ở Anh và trở thành công dân Mỹ vào năm 1985. Sau khi tốt nghiệp Đại học Oxford, Murdoch lưu lại Anh và làm biên tập cho tờ Daily Express. Lúc ấy, bố Murdoch là giám đốc điều hành một tổ hợp báo chí lớn nhất Australia và một đài phát thanh.

Năm 1954, Murdoch trở về quê nhà để quản lý tờ Adelaire News (bán lại năm 1987 và đóng cửa năm 1992). Áp dụng kinh nghiệm từ tờ Daily Express, Murdoch chuyên khai thác tin giật gân. Murdoch bắt đầu xây dựng đế quốc thông tin bằng việc mua tờ Perth Sunday vào năm 1956; và năm 1960, ông thực hiện xâm nhập thị trường báo chí Sydney sau khi thu tóm tờ Sydney Daily và Sunday Mirror. Chiến dịch quảng cáo dữ dội và những bài báo giật gân đã làm tăng nhanh lượng phát hành.

Năm 1964, Murdoch thành lập tờ báo quốc gia đầu tiên của Australia - The Australian - có tầm tương đương như tờ Time của Mỹ. Cũng với chủ trương nhắm vào lớp độc giả bình dân, Murdoch mua tờ News of the world ở London và thành lập nhật báo nổi tiếng “lá cải” nhất thế giới mang tên The sun. Tình dục, scandal tình ái giữa các nhân vật nổi tiếng nói chung và “đâm chém máu me” là những tin ruột của News of the world và The sun.

Năm 1973, Murdoch nhảy vào thị trường Mỹ, mua tờ San Antonio News rồi sau đó thành lập tờ National Star. Tiếp đó, Murdoch mua tờ New York Post năm 1976 (bán lại năm 1988) và thâu tóm luôn công ty xuất bản các tạp chí New York, Village Voice và New West.

Đến cuối thập niên 80 của thế kỷ trước, Rupert Murdoch đã trở thành một trong những ông trùm thông tin mạnh nhất thế giới, với đế quốc khổng lồ gồm báo chí, nhà xuất bản, hãng phim, đài truyền hình và nhiều dịch vụ tin tức khác. Murdoch nhảy vào lĩnh vực truyền hình qua Công ty Sky TV của mình.

Năm 1993, Tập đoàn New International Corp của Murdoch mua đứt Đài Star TV ở Hongkong. Trước đó, năm 1985, Murdoch mua phim trường 20th Fox ở Mỹ với giá 575 triệu USD…

M.Kim

Năng lượng Mới 471

  • bidv-tiet-kiem-mua-vang-ron-rang-tai-loc