Quy hoạch gì cũng từ con người!

Chính vì thế, mọi sự cẩn trọng về quy hoạch đều là cần thiết.

Ngay từ khi phiên họp hồi tháng 3/2017 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội Lê Thị Nga đã băn khoăn về tính khả thi của dự thảo Luật về việc chỉ trong thời gian ngắn hơn một năm, liệu Quốc hội có thể thông qua việc sửa đổi đến 32 luật có liên quan?

Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Phan Xuân Dũng cũng lo lắng, bởi theo kế hoạch trong 32 luật phải sửa có tới 18 luật mà Ủy ban có trách nhiệm chủ trì thẩm tra; trong đó những luật mới có hiệu lực từ 1/7/2016. Ông đặt câu hỏi: “Bây giờ trong vòng một năm phải sửa lại tất cả thế này, liệu có khả thi không, cần thiết không?”.

Đặc biệt đáng chú ý, từ thực trạng quy hoạch xây dựng đô thị không đồng bộ, không phát huy được việc sắp xếp bố trí không gian, không tạo được tính kết nối, Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu đã đề nghị cơ quan soạn thảo làm rõ, thực trạng này là do quy hoạch chưa phát huy hiệu quả hay do việc thực hiện quy hoạch không tốt?

Thì ra một vấn đề rất cốt tử ở đây được đặt ra là, cho dù một bộ luật có hoàn hảo đến mấy, một lĩnh vực được quy hoạch có chuẩn chỉ đến mấy mà con người thực hiện chẳng ra gì thì mọi công sức cũng là đổ xuống sông xuống biển.

Đến đây, hẳn không ít người sẽ nhớ đến một câu nhận xét của Chủ tịch UBND TP Hà Nội về việc quy hoạch đã “băm nát” diện mạo Thủ đô như thế nào. Và sau đó mới ngẫm lại rằng, chẳng ai khác mà chính nguyên nhân lại từ những bàn tay, khối óc của những người có trách nhiệm qua nhiều nhiệm kỳ của Hà Nội.

Chẳng dám ví dụ đâu xa, chỉ nhìn lại khu đô thị kiểu mẫu Linh Đàm nổi danh một thời hiện nay sẽ thấy ngay điều đó.

Tại buổi làm việc với Bộ Xây dựng gần đây về vấn đề này, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng đã nêu ví dụ: “Hơn 10 năm trước, khi vẽ nên khu đô thị Linh Đàm, những người làm quy hoạch đã rất tự hào vì xây dựng được một bán đảo đẹp, đáng sống. Nhưng chỉ một vài năm gần đây, quy hoạch khu vực bị buông lỏng, trong phạm vi chỉ có 3 ha đất mà có tới 12 tòa nhà cao tầng mọc lên, phá nát khu bán đảo…”.

Vậy cụ thể nó như thế nào?

Theo quy hoạch, tổ hợp HH được xây dựng 12 tòa nhà nhỏ trên khu đất phía Tây Nam bán đảo Linh Đàm để làm khu văn phòng, khách sạn và nhà ở cao cấp. Chiều cao các tòa nhà khoảng 25-35 tầng tạo điểm nhấn. Mật độ xây dựng tại đây chỉ khoảng 20-30%. Tuy nhiên, thực tế hiện nay, khu đất HH bị phá vỡ quy hoạch ban đầu và biến thành tổ hợp chung cư HH Linh Đàm với khoảng 8.000 căn hộ. Công trình do Tập đoàn Mường Thanh làm chủ đầu tư với 4 tổ hợp nhà cao từ 35 đến 41 tầng trên khu đất khoảng 3 ha. Mỗi tổ hợp lại gồm 3 đơn nguyên nhà A, B, C. Tổng cộng khu HH có tới 12 tòa nhà chung cư cao tầng, mật độ xây dựng trên 50%.

Chính vì việc phá vỡ quy hoạch đang trở thành “chuyện thường ngày ở huyện” như ví dụ ở Linh Đàm nên việc phải có một bộ luật riêng về lĩnh vực quy hoạch là rất cần thiết. Thế nhưng, nếu có luật rồi mà việc “thực hiện quy hoạch không tốt” thì phỏng có ích gì?

Bởi lẽ, doanh nghiệp Tập đoàn Mường Thanh kia có tài danh đến mấy cũng không thể tự mình dám ngang nhiên phá vỡ quy hoạch của một “khu đô thị kiểu mẫu” như Linh Đàm. Và ai cũng tự hiểu rằng nó phải có sự đồng tình của một vài cấp nào đó, phải có những “chiếc gậy chống lưng” từ ai đó, nó đã góp gió thành bão, đã và luôn luôn là nguy cơ sẽ phá vỡ mọi nỗ lực của biết bao người đang xây dựng Luật Quy hoạch.

Thiết nghĩ, tầm nhìn trong quy hoạch, giải pháp và sự công tâm trong thực hiện quy hoạch chính là sự thể hiện ý nghĩa nhất của 6 chữ "kiến tạo, hành động, liêm chính", đó không chỉ là mệnh lệnh từ trái tim mà còn là đòi hỏi mang tính đạo lý đối với mỗi người khi tham gia tiến trình đưa các quy hoạch vào cuộc sống.