Quan hệ Nga - Mỹ trắc trở đến bao giờ?

06:29 | 22/06/2017

1,850 lượt xem
Theo dõi PetroTimes trên
|
Thượng viện Mỹ ngày 14-6 đã thông qua loạt biện pháp trừng phạt mới chống lại Nga với cáo buộc Moskva can thiệp vào chiến dịch bầu cử Tổng thống Mỹ.

Bản thân Tổng thống Mỹ Donald Trump rất muốn hàn gắn quan hệ với Nga, vốn bị tổn thương nặng nề trong nhiệm kỳ của Tổng thống Obama, nhưng chủ trương của ông Trump lại ngược với mô hình truyền thống của hai chính đảng và hầu hết chiến lược gia Mỹ.

Dự luật mới trừng phạt Nga sẽ còn phải được Hạ viện thông qua và tổng thống ký mới chính thức có hiệu lực. Nếu được ban hành, đây là sự tiếp nối các biện pháp trừng phạt Nga mà chính quyền Tổng thống Obama đưa ra trước đây. Lý do của sự gia tăng trừng phạt của Mỹ lần này là việc Nga can thiệp vào Ukraine và Syria. Ngoài ra, các nghị sĩ Mỹ cũng cáo buộc Nga can thiệp vào bầu cử Mỹ hồi năm ngoái thông qua các chiến dịch tin tặc.

Một trong những điều khoản trong dự luật mới của Thượng viện Mỹ là không cho phép Tổng thống Trump làm suy yếu hoặc huỷ bỏ các biện pháp được áp đặt chống lại Nga nếu không có sự chấp thuận của Quốc hội. Theo Chủ tịch Ủy ban các vấn đề Quốc tế của Hạ viện Nga Leonid Slutsky, sáng kiến của Thượng viện Mỹ khi giới hạn quyền lực của Tổng thống về dỡ bỏ lệnh trừng phạt Nga là một kiểu kế hoạch dự phòng trong trường hợp ông Trump quyết định đơn phương dỡ bỏ lệnh trừng phạt Moskva.

quan he nga my trac tro den bao gio
Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov (phải) bắt tay Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson trong một cuộc họp báo sau cuộc hội đàm tại Moskva, Nga, ngày 12-4-2017

Các biện pháp của Thượng viện Mỹ được đưa ra trong bối cảnh tầng lớp tinh túy ở Mỹ vẫn đang tiếp tục dồn ông Trump vào con đường cùng khi cáo buộc ông lên làm tổng thống là nhờ sự giúp đỡ của tin tặc Nga. Trước khi đắc cử, ông Trump luôn tỏ thái độ ngưỡng mộ đối với Tổng thống Putin và chủ trương xích lại gần Nga. Đây là điều mà đảng Dân chủ và giới truyền thông Mỹ không thể chấp nhận và lấy đó làm lý do chính để công kích ông Trump trong suốt thời gian tranh cử. Nhưng những người này chỉ đại diện cho một nhóm nhỏ những thành phần tinh túy của nước Mỹ, người dân đi bầu lại nghĩ khác. Chẳng thế mà ông Trump thắng cử ngoạn mục và nằm ngoài mọi dự đoán của giới truyền thông.

Những thành phần tinh túy của nước Mỹ không chấp nhận việc ông Trump từ một doanh nhân lên làm tổng thống, và điều này giải thích vì sao nếu như các hồ sơ đau đầu của ông Trump như di trú, bảo hiểm y tế... dễ dàng được “bỏ qua” thì vấn đề nước Nga luôn đeo bám ông suốt thời gian qua và cho tới tận bây giờ còn chưa dứt. Thậm chí vào tháng trước, khi tin đồn về ông tiết lộ bí mật quốc gia cho phía Nga, báo chí Mỹ và một số nghị sĩ đã nói tới khả năng phế truất ông Trump. Nhiều thành phần thân hữu của ông đã buộc phải từ chức khi bị báo chí Mỹ quy chụp có quan hệ với Nga.

Hôm 13-6, Bộ trưởng Tư pháp Mỹ Jeff Sessions còn bị các nghị sĩ “xoay” gần 3 tiếng đồng hồ trước Thượng viện về hồ sơ Nga. Thậm chí, giới tinh túy ở Mỹ còn bổ nhiệm cả một thẩm phán đặc biệt để điều tra về những nghi vấn xung quanh khả năng Nga đã can thiệp vào kỳ bầu cử tổng thống Mỹ 2016 theo hướng có lợi cho ông Trump.

“Dĩ nhiên chúng tôi có cảm tình với ông Trump bởi vì ông ấy công khai tuyên bố sẵn sàng và mong muốn khôi phục quan hệ Nga - Mỹ. Ông ấy nói về sự phục hồi quan hệ kinh tế, về cuộc chiến chung chống khủng bố, điều đó có gì là xấu? Chẳng nhẽ các vị phản đối quan hệ tốt đẹp giữa Nga và Mỹ sao?”- Tổng thống Putin trả lời phỏng vấn của báo chí Mỹ.

Giải thích về sự thù ghét ông Trump của giới tinh túy Mỹ, Giáo sư Michael Klare, Đại học Hamsphire College Massachusett cho biết, thế giới của nhà tỉ phú này hoàn toàn trái ngược với mô hình truyền thống của hai chính đảng và hầu hết chiến lược gia Mỹ, trong đó Hoa Kỳ chiếm vị trí trung tâm.

Theo như quan điểm của những người này, thế giới được phân định theo từng vòng tròn đồng tâm phát xuất từ tâm điểm là Nhà Trắng. Canada, Anh và các nước nói tiếng Anh đứng trong vòng tròn thứ nhất, kế tiếp là các thành viên của NATO cùng với Nhật Bản, Hàn Quốc và Israel ở vòng thứ hai. Vòng thứ ba là những đối tác kinh tế và quân sự lâu đời như Đài Loan, Philippines, Arập Xêút… Bên ngoài ba vòng tròn quan hệ đồng minh và thân hữu tương tác này mới đến những đối thủ hoặc những nước mà Washington xem là đối nghịch như Nga, Trung Quốc, Triều Tiên và Iran. Trong nhiều thập niên, chính sách ngoại giao của Mỹ là luôn tăng cường quan hệ với các nước bạn, giữa các nước bạn với nhau song song với nỗ lực cô lập và làm suy yếu các nước đứng ngoài ba vòng tròn thân hữu.

Theo Giáo sư Klare, ông Trump không chia sẻ quan điểm này với đại đa số chính trị gia tại thủ đô cho dù là Cộng hòa hay Dân chủ.

Với ông Trump, một doanh nhân thành công trên thương trường, thế giới cũng là thương trường. Khái niệm đồng minh, thân hữu, kẻ thù là điều xa lạ với nhà tỉ phú địa ốc. Theo nhận định của Giáo sư Klare, quan hệ Mỹ - Nga có thể được cải thiện do ông Trump và Tổng thống Putin có vẻ hợp ý nhau và có tương đồng về quyền lợi dầu khí. Trả lời phỏng vấn của đạo diễn Mỹ Oliver Stone, Tổng thống Nga Putin mới đây cho biết, Nga có cảm tình với Tổng thống Trump vì chủ nhân Nhà Trắng tuyên bố sẵn sàng khôi phục quan hệ Mỹ - Nga. Trong cuộc đối thoại trực tuyến lần thứ 15 với người dân Nga diễn ra ngày 15-6, Tổng thống Putin nói rằng, người Nga tôn trọng người dân Mỹ và muốn mối quan hệ với Mỹ trở lại bình thường. Ông Putin nhấn mạnh rằng: “Chúng tôi không xem Mỹ là kẻ thù”.

Đầu tuần trước, Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson đã nói với các nhà lập pháp rằng, các đồng minh của Mỹ yêu cầu Washington cải thiện quan hệ với Moskva và cảnh báo rằng, hành động mới chống Nga có thể cản trở sự tiến bộ trong đấu tranh chống lại chủ nghĩa khủng bố ở Syria. Jeffrey Rathke, chuyên gia tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế nhận định, quan hệ Mỹ và Nga thời gian tới sẽ phụ thuộc vào kết quả của cuộc đấu giữa phe của ông Trump với tầng lớp thượng lưu quyền thế ở Washington trong những điều tra về việc Nga can thiệp vào bầu cử Mỹ.

Chúng ta có một loạt các vấn đề cần có sự hợp tác của người Nga. Mục tiêu của chúng ta hiện nay là đừng để mối quan hệ Nga - Mỹ thêm xấu đi”, Ngoại trưởng Mỹ Tillerson nói, đồng thời nhấn mạnh rằng, quan hệ giữa Nga và Mỹ hiện đang ở mức thấp nhất từ trước đến nay.

S.Phương (tổng hợp)

  • bidv-tiet-kiem-mua-vang-ron-rang-tai-loc