Phản ứng của thế giới về vụ bắn rơi máy bay Nga

Tổng thống Barack Obama và Tổng thống Pháp Francois Hollande kêu gọi Nga và Thổ Nhĩ Kỳ kiềm chế sau vụ Thổ bắn rơi máy bay Nga ngày 24/11

Hy vọng diệt IS bị Thổ Nhĩ Kỳ bóp chết

Ngay sau khi có tin máy bay Nga bị không quân Thổ bắn rơi trên không phận Syria, ngày 24/11 Damas đã tố cáo hành động của Thổ Nhĩ Kỳ là "xâm phạm trắng trợn chủ quyền Syria" và là động thái hậu thuẫn cho "các phần tử khủng bố".

Hãng thông tấn SANA của Syria viết: "Trong hành động xâm phạm trắng trợn chủ quyền của Syria, sáng 24/11, Thổ Nhĩ Kỳ đã bắn hạ một máy bay của Nga trên lãnh thổ Syria khi máy bay này trên đường trở về từ một sứ mệnh chiến đấu chống tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng.

SANA dẫn nguồn tin từ quân đội Syria khẳng định vụ việc này "rõ ràng thể hiện là Chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ đứng về phe khủng bố và hậu thuẫn cho các nhóm khủng bố bắt đầu bị tan rã bởi những đòn tấn công của quân đội Syria".

Trong khi đó, Đức, Pháp, Mỹ, Úc, EU và LHQ đều lên tiếng bày tỏ quan ngại về vụ Thổ bắn rơi máy bay Nga.

Ngoại trưởng Đức Frank-Walter Steinmeier ngày 24/11 lo sợ có những tác động tiêu cực tới tiến trình đàm phán nhằm chấm dứt cuộc nội chiến ở Syria sau vụ việc ngày hôm qua. Ông Steinmeier nói: "Chúng ta vẫn chưa rõ chính xác bối cảnh dẫn tới vụ bắn hạ này, song những phản ứng từ Moskva và Ankara đã cho thấy đây thực sự là một vụ việc nghiêm trọng".

Theo Ngoại trưởng Đức, giờ đây mọi việc phụ thuộc vào những phản ứng tiếp theo từ Moskva và Ankara. Ông Steinmeier bày tỏ hy vọng Nga và Thổ Nhĩ Kỳ sẽ đối thoại trực tiếp với nhau trên cơ sở cùng có trách nhiệm khi đưa ra những phản ứng của mình. Nhà ngoại giao Đức kêu gọi hai bên thận trọng, có ý thức chung, tránh tác động tiêu cực tới tiến trình hoà bình của Syria vừa đạt được ở Vienna (Áo).

Theo AFP, tiếp đón Tổng thống Pháp Francois Hollande ở Nhà Trắng ngày 24/11, Tổng thống Mỹ Barack Obama khẳng định Thổ Nhĩ Kỳ có quyền bảo vệ lãnh thổ và không phận. “Điều quan trọng vào lúc này là chúng ta phải đảm bảo rằng cả người Nga và người Thổ đối thoại với nhau để tìm hiểu chuyện gì đã xảy ra và thực hiện các biện pháp giảm căng thẳng” - ông Obama nhấn mạnh.

Tổng thống Pháp Hollande cũng kêu gọi Nga và Thổ giảm căng thẳng bởi leo thang xung đột giữa hai nước sẽ “vô cùng tai hại”.

Vụ Thổ bắn rơi máy bay Nga có thể khiến công cuộc vận động một liên minh quốc tế duy nhất chống IS trở nên “xôi hỏng bỏng không” vì ngày 26/11 tới ông Hollande sẽ sang Nga để đàm phán việc chống IS cùng với Mỹ, Anh và Pháp.

Trong khi đó, từ New York Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Ban Ki-Moon bày tỏ sự lo ngại với vụ Thổ bắn máy bay Nga và bày tỏ hi vọng các quốc gia can thiệp quân sự vào Syria có biện pháp tránh những cuộc đụng độ bất ngờ.

“Tổng thư ký Ban kêu gọi các bên có liên quan giảm căng thẳng. Ông hi vọng hai bên điều tra kỹ càng vụ việc để ngăn chặn các tình huống tương tự trong tương lai. Ông kêu gọi các bên tham gia quân sự tại Syria thực hiện các biện pháp cần thiết để tránh những hậu quả ngoài ý muốn” - người phát ngôn LHQ Stephane Dujarric tuyên bố.

Ngoại trưởng Úc, Julie Bishop cũng trong ngày hôm qua, hối thúc Tổng thống Nga Vladimir Putin "kiềm chế" sau vụ Thổ Nhĩ Kỳ bắn rơi máy bay Su-24 của Nga, đồng thời nhấn mạnh rằng một cuộc điều tra toàn diện sẽ xác định liệu máy bay Su-24 có đi vào không phận Thổ Nhĩ Kỳ trước khi bị các máy bay F-16 của Ankara bắn rơi bằng tên lửa hay không.

Các chuyên gia nhận định, vụ máy bay quân sự của Nga bị quân đội Thổ Nhĩ Kỳ bắn hạ là "một bước leo thang nghiêm trọng", làm phức tạp thêm cuộc chiến chống IS.

Sau các vụ tấn công khủng bố ở Paris, dư luận thế giới đã hy vọng rằng Nga có thể thành lập một liên minh với Pháp và Mỹ để chống IS. Nhưng giờ đây, hy vọng này đang bị đẩy lùi vì hành động của Thổ.

Nga trả đũa

Trong một phản ứng đầu tiên, Ngoại trưởng Nga Sergei Larov đã hủy chuyến thăm Thổ theo dự kiến và đưa ra khuyên cáo công dân Nga nên thận trong khi tới Thổ Nhĩ Kỳ. Ông Lavrov mô tả mối đe dọa khủng bố ở Thổ Nhĩ Kỳ cũng không kém gì ở Ai Cập, nơi chiếc máy bay thương mại của Nga bị cực đoan đánh bom. “Vì lý do đó chúng tôi kêu gọi công dân không nên đến Thổ Nhĩ Kỳ du lịch hay vì bất cứ lý do nào khác”  - ông Lavrov nhấn mạnh.

Về phần mình, Tổng thống Nga Vladimir Putin tuyên bố Moskva “không dung thứ” hành động của Ankara, Nga đã có một số biện pháp trả đũa. Theo RIA, Bộ Quốc phòng Nga tuyên bố tạm ngừng kênh liên lạc quân sự với Thổ Nhĩ Kỳ.