Nobel Văn học 2017 và “ước mơ bình an”

Lựa chọn bất ngờ

Với Nobel Văn học nói chung và Nobel Văn học 2017 nói riêng, Kazuo Ishiguro dường như là một cái tên lạ, ông càng không phải ứng cử viên nặng ký cho giải thưởng năm nay, khi chẳng mấy “nhà cái” hào hứng với cái tên này.

Vào thời khắc cái tên Kazuo Ishiguro được xướng lên trong mùa Nobel năm nay, không ít người ngạc nhiên. Bản thân nhà văn Anh gốc Nhật Bản còn chia sẻ với Đài BBC rằng lần đầu tiên nghe tin “đoạt Nobel Văn học 2017”, ông đã nghĩ đó là… tin giả.

Nhà văn Kazuo Ishiguro (nguồn: Hmagazine)

Nhà văn nói trong cuộc trả lời phỏng vấn: “Trong thời đại tin giả như hiện nay, tôi phải kiểm tra lại xem có sai sót gì không”. Ông còn thận trọng hỏi lại phóng viên BBC: “Chị có bằng chứng nào rằng đây là sự thật không? Thật ra, bây giờ tôi mới được nghe tin này chính thức từ chị”.

“Mọi thứ cứ… loạn cả lên và tôi chỉ thực sự tin điều nay khi nhận được các cuộc gọi từ phía các báo đài và thấy phóng viên đứng phía ngoài cửa nhà tôi”, Ishiguro nói trên tờ The Guardian.

Thế nhưng, với những người yêu văn học thế giới nói chung và trân trọng những giá trị tốt đẹp của nhân loại, chắc hẳn có nhiều người hài lòng với lựa chọn của Viện Hàn lâm Thụy Điển. Thư ký Sara Danius nhận định, văn phong của Ishiguro là sự kết hợp của Jane Austen với Franz Kafka, rồi thêm vào đó một chút Marcel Proust, “nhưng đừng nhiều quá, sau đó khuấy lên, bạn sẽ có tác phẩm của ông”, Danius nói. “Sau sự náo động hồi năm ngoái về Bob Dylan, hy vọng lựa chọn này sẽ khiến cả thế giới hạnh phúc”. Bà Danius còn nói thêm: “Đó không phải là lựa chọn của riêng tôi. Tất cả chúng tôi đã lựa chọn một tiểu thuyết gia xuất sắc”.

Ishiguro sinh ra ở Nagasaki, Nhật Bản nhưng đã theo gia đình chuyển tới nước Anh khi mới 5 tuổi. Nhà văn 62 tuổi chia sẻ, ông rất tự hào khi được nhận giải Nobel Văn học năm nay và xem đây như một “sức mạnh” trong bối cảnh toàn cầu hiện nay: “Đây là tin kỳ diệu và hoàn toàn bất ngờ đối với tôi. Nó tới vào thời điểm khi thế giới đang trở nên bất ổn. Tôi hy vọng niềm vinh dự lớn lao dành cho tôi sẽ góp phần nhỏ bé đem lại thiện chí và bình an cho thế giới”.

Sherlock Holmes và nhạc Jazz

Nói về Ishiguro, nhà thơ nổi tiếng người Anh Andrew Motion nói: “Thế giới trí tưởng tượng trong Ishiguro có một giá trị đạo đức to lớn, vừa độc đáo lại vừa quen thuộc - một thế giới khiến người ta hiếu kỳ, vừa cô đơn, vừa thận trọng, vừa đầy sự đe dọa và lại vừa kỳ diệu. Ông ấy đã làm thế nào nhỉ?... Đó là một sự kết hợp đáng kinh ngạc và hấp dẫn, thật tuyệt vời bởi trí tưởng tượng tuyệt vời đó đã được trao giải Nobel”.

Sẽ rất thú vị khi biết rằng, tiểu thuyết gia người Anh gốc Nhật, người từng được dành tặng cho những lời có cánh về những cuốn tiểu thuyết giàu trí tưởng tượng, đầy tính nhân văn và lòng trắc ẩn từng có tuổi thơ gắn liền với nhân vật thám tử Sherlock Holmes lừng danh của Conan Doyle.

Đây là những chia sẻ của ông trên tờ New York Times: “Giống như những bạn đồng trang lứa, tôi hầu như chẳng đọc gì, cho tới khi tôi cầm những cuốn truyện về thám tử Sherlock Holmes trong thư viện trường. Lúc đó, tôi khoảng 9-10 tuổi… Và thế là tôi bắt đầu “hành động” theo hình dung của tôi về các nhân vật. Thật kỳ cục, nhưng khi đó, các bạn cho rằng có lẽ vì tôi là người Nhật, nên hành xử như thế”, tiểu thuyết gia trải lòng về tuổi thơ mình.

Không chỉ viết tiểu thuyết, Ishiguro còn có đam mê sáng tác nhạc jazz từ tuổi 15, bởi ông cho rằng, “có một sự liên kết chặt chẽ không rời giữa văn chương và âm nhạc”. Có lẽ đó là cách nhà văn gốc Nhật Bản nuôi dưỡng tâm hồn mình cho những thành công ngọt ngào hôm nay.