Người chiến sĩ cách mạng tài trí, kiên cường

>> Kỷ niệm với “con người lịch sử”

Đồng chí Đỗ Mười, Nguyên Tổng Bí thư Ban chấp hành Trung ương Ðảng Cộng sản Việt Nam đã viết về đồng chí Võ Chí Công như vậy trong dịp đồng chí Võ Chí Công tròn 95 tuổi. Xin trân trọng giới thiệu bài viết của đồng chí Đỗ Mười (được trích trong cuốn Võ Chí Công người con ưu tú của quê hương Quảng Nam – Ðà Nẵng).

Ngày 7 tháng 8 năm 2007 đồng chí Võ Chí Công tròn 95 tuổi cả cuộc đời hoạt động của đồng chí là một tấm gương sáng chói về ý chí chiến đấu cách mạng kiên cường, bất khuất; về đức độ và phẩm chất trong sáng của một người đảng viên cộng sản lão thành đã tròn 75 năm tuổi Ðảng.

Trong lớp các đồng chí thuộc thế hệ cách mạng thứ hai (sau khi Ðảng ra đời), đồng chí Võ Chí Công là hiện thân của một thế hệ cách mạng tài trí, kiên cường chiến đấu và trưởng thành từ cơ sở.

Nguyên Tổng Bí thư Ðỗ Mười chúc mừng đồng chí Võ Chí Công thượng thọ 90 tuổi (7/8/1912 – 7/8/2002) – Ảnh Minh Điền/TTXVN.

Sinh ra trong một gia đình nhà nho yêu nước, đồng chí Võ Chí Công lại được thừa hưởng truyền thống cách mạng của quê hương và tinh thần bất khuất, kiên cường của nhân dân miền Trung anh dũng. Bởi thế, đồng chí đã sớm trở thành một thanh niên yêu nước, giàu nhiệt huyết cách mạng. Năm 1932, khi mới chưa đầy 20 tuổi, đồng chí được kết nạp vào Ðảng Cộng sản Ðông Dương và chỉ ít lâu sau, đồng chí trở thành người lãnh đạo chủ chốt của tổ chức Ðảng ở phủ Tam Kỳ, tỉnh Quảng Nam.

Trong suốt những năm hoạt động cách mạng thời kỳ tiền khởi nghĩa, đồng chí liên tục bám dân, trực tiếp lãnh đạo các cấp bộ Ðảng địa phương, xây dựng và phát triển lực lượng quần chúng rộng khắp. Nhờ đó, hàng loạt cơ sở cách mạng và các tổ chức, đoàn thể yêu nước ra đời, tập hợp được đông đảo lực lượng nhân dân tham gia, tạo nên những phong trào cách mạng sôi nổi trong thời kỳ Mặt trận dân chủ trên địa bàn các tỉnh Quảng Nam, Ðà Nẵng, Quảng Ngãi và nhiều tỉnh khác ở miền Trung.

Từ năm 1940, đồng chí trực tiếp đảm nhận cương vị Bí thư Tỉnh ủy Quảng Nam – một địa bàn địch thường xuyên khủng bố, đánh phá ác liệt, nhưng với tinh thần không quản hy sinh vì sự nghiệp cách mạng giải phóng dân tộc, đồng chí thường xuyên đi sâu, đi sát cơ sở, kịp thời chỉ đạo phong trào cách mạng. Gần cuối năm 1943, đồng chí bị mật thám Pháp bắt và đưa đi đày tại Buôn Ma Thuột với mức án 25 năm cấm cố. Sau khi Nhật đảo chính Pháp (ngày 9 tháng 3 năm 1945), đồng chí được trả tự do trở về quê nhà và tham gia Ủy ban khởi nghĩa, lãnh đạo nhân dân giành chính quyền nhanh gọn ở Quảng Nam – Ðà Nẵng.

Sau Cách mạng Tháng Tám năm 1945, đồng chí Võ Chí Công được phân công đảm trách nhiệm vụ mới, là một trong những người lãnh đạo chủ chốt của Liên khu ủy V, lãnh đạo nhân dân Liên khu V kháng chiến chống Pháp. Dưới sự lãnh đạo của Ðảng bộ và Quân khu V, nhân dân các tỉnh duyên hải miền Trung đã kiên cường chiến đấu, chia lửa với chiến trường chính Ðiện Biên Phủ, góp phần vào thắng lợi chung của cả nước, buộc Pháp phải ký Hiệp định Giơ-ne-vơ lập lại hòa bình ở Việt Nam.

Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, Liên khu V bao gồm cả Nam Trung Bộ và Tây Nguyên là chiến trường khốc liệt nhất: lực lượng quân Mỹ và chư hầu có lúc tập trung trên chiến trường này lên tới 22 vạn binh lính và sĩ quan, cùng với 17 vạn ngụy quân và hàng vạn cảnh sát, dân vệ có vũ trang. Chúng tập trung đánh phá, càn quét, không từ một thủ đoạn dã man nào để xóa sổ các căn cứ cách mạng, lập ra "vành đai trắng” hòng ngăn cản sự chi viện của miền Bắc cho chiến trường miền Nam.

Trên cương vị Bí thư Khu ủy V kiêm Chính ủy Quân khu V, đồng chí Võ Chí Công đã bám trụ kiên cường, tổ chức chỉ đạo quân và dân Khu V chiến đấu không lùi bước. Trong những ngày đen tối của cách mạng miền Nam, Trung ương Ðảng đã nhận được những ý kiến nhận định đánh giá sát thực về tình hình cách mạng miền Nam của đồng chí Võ Chí Công. Trên cơ sở ý kiến của đồng chí, cùng với bản Ðề cương Cách mạng miền Nam của đồng chí Lê Duẩn, Ban Chấp hành Trung ương Ðảng đã xây dựng nên Nghị quyết Hội nghị lần thứ 15 của Ban Chấp hành Trung ương Ðảng (khóa II) lịch sử, tạo ra phong trào đồng khởi, mở đầu thời kỳ đấu tranh vũ trang, dùng bạo lực cách mạng để chống lại bạo lực phản cách mạng của kẻ thù ở miền Nam.

Dưới sự chỉ đạo của Ðảng bộ khu V, trực tiếp là đồng chí Võ Chí Công, địa bàn khu V luôn đi đầu trong phong trào thi đua diệt Mỹ, góp phần tạo thế đứng quan trọng của ta trên chiến trường miền Nam. Trong cuộc đối đầu ác liệt giữa quân và dân các tỉnh miền Trung – Tây Nguyên "Trung dũng kiên cường” với gần bốn chục vạn quân Mỹ, ngụy, chúng ta đã làm thất bại mọi mưu đồ chiến lược của quân viễn chinh Hoa Kỳ, cho đến khi chúng phải chấp nhận ký Hiệp định Pa-ri (năm 1973), rút quân ra khỏi miền Nam Việt Nam. Trong chiến thắng của quân và dân ta trên mặt trận Buôn Ma Thuột, Tây Nguyên và Quảng Trị, đồng chí đã nhanh chóng đề xuất với Trung ương cần giải phóng nhanh Ðà Nẵng, tạo tiền đề cho sự nghiệp giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước vào mùa Xuân 1975.

Sau ngày đất nước thống nhất, tôi và đồng chí Võ Chí Công có dịp cùng làm việc với nhau tại Hội đồng Bộ trưởng (nay là Chính phủ). Ðồng chí Võ Chí Công được Ðảng và Nhà nước phân công giữ chức Phó Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng phụ trách khối nông nghiệp – lâm nghiệp – hải sản. Trong công tác chỉ đạo, điều hành công việc hằng ngày, chúng tôi thường phối hợp và trao đổi với nhau chặt chẽ.

Nhớ nhất là những ngày sau giải phóng miền Nam 1975, tình hình lương thực, vật tư và hàng tiêu dùng của cả nước hết sức khó khăn. Thêm vào đó là tình trạng ngăn sông, cấm chợ diễn ra khắp nơi càng làm cho lưu thông hàng hóa thêm ách tắc. Ðồng chí Võ Chí Công tính tình sôi nổi hay tranh luận và làm việc hết sức mình. Ðồng chí luôn đi sâu, đi sát cơ sở, đồng chí đã xuống nhiều địa phương, như Vĩnh Phúc, Hà Nam Ninh… để tìm hiểu thực tiễn khó khăn, những vấn đề về cơ chế "trói buộc” nông dân, từ đó có những kiến nghị với Trung ương, từng bước tháo gỡ tạo đà cho việc hình thành tư tưởng "khoán” trong nông nghiệp, mở đầu cho thời kỳ đổi mới diệu kỳ của đất nước. Với những cống hiến quan trọng đối với sự nghiệp cách mạng Việt Nam, tại kỳ họp thứ nhất, Quốc hội khóa VIII, đồng chí Võ Chí Công được bầu làm Chủ tịch Hội đồng Nhà nước – Nước Cộng hòa xã hội Chủ nghĩa Việt Nam.

Là người lãnh đạo cơ quan quyền lực cao nhất, đồng chí Võ Chí Công cùng với tập thể lãnh đạo hoạt động tích cực, hiệu quả trên lĩnh vực lập hiến và lập pháp, nhằm bổ sung, hoàn thiện hệ thống Hiến pháp và luật pháp, tạo điều kiện thuận lợi cho công cuộc đổi mới của nhân dân ta thắng lợi. Trên cương vị Chủ tịch Ủy ban sửa đổi Hiến pháp, dưới sự chỉ đạo của Bộ Chính trị, đồng chí đã cùng các đồng sự hoàn thành việc sửa đổi Hiến pháp 1980, thành Hiến pháp mới – 1992, Hiến pháp của thời kỳ đổi mới, đưa đất nước ta bước vào kỷ nguyên hội nhập và phát triển.

Nhìn lại chặng đường 75 năm hoạt động cách mạng gian khổ nhưng vô cùng vẻ vang của đồng chí Võ Chí Công, Ðảng, Nhà nước và nhân dân ta rất tự hào, vì đã đào tạo giáo dục bồi dưỡng được một người – đồng chí kiên trung cách mạng, một đảng viên có nghị lực và bản lĩnh phi thường của người cộng sản. Ðồng chí Võ Chí Công là một tấm gương sáng về đạo đức với các phẩm chất: cần kiệm, liêm chính, chí công, vô tư, là một trong những người học trò tin cậy của Chủ tịch Hồ Chí Minh, là người lãnh đạo được nhân dân quý trọng, yêu mến.