NSND Trà Giang: Hạnh phúc với hai niềm đam mê

Nói về cơ duyên đến với hội hoạ, NSND Trà Giang tâm sự, sau khi nghỉ diễn suất vì cảm thấy không hợp với dòng phim thị trường bà cứ thấy thiếu thốn một cái gì đó. Sau đó một thời gian, gia đình chuyển từ Hà Nội vào TP.HCM sinh sống. Đầu năm 1999, trong dịp bà đến thăm bà Lê Thị Thoa (vợ Thượng tướng Trần Văn Trà - PV), đến nhà thấy treo rất nhiều tranh, hỏi ra mới biết tranh của phu nhân tướng Trần Văn Trà vẽ. Bà Lê Thị Thoa là tiến sĩ sinh hoá, nguyên Phó giám đốc Viện Pasteur TP.HCM, nghệ sĩ Trà Giang nghĩ bâng quơ rằng, cô là tiến sĩ sinh hoá đã lớn tuổi mà vẫn chịu khó học vẽ và vẽ đẹp như thế thì chắc mình cũng vẽ được.

Thế rồi nghệ sĩ Trà Giang đăng ký các lớp học vẽ, đến cuối năm 1999 thì chồng NSND Trà Giang (NSND Bích Ngọc, nguyên giám đốc Nhạc viện TP.HCM) bị bệnh nặng rồi qua đời. Quá đau buồn, một khoảng hẫng quá lớn khiến NSND Trà Giang đến gần hơn với hội hoạ. Kể từ đó NSND Trà Giang gần như chuyển phần lớn tâm sự vào màu sắc, cũng là một cách thiền.

NSND- họa sĩ Trà Giang và các cháu bên bức tranh "Núi Ấn - sông Trà" tại triển lãm "Mùa xuân"

Có lần ghé phòng tranh của NSND Trà Giang nằm ở một căn hộ chung cư trên đường Phạm Ngọc Thạch, quận 3, TPHCM tôi như bị mê hoặc bởi tranh, màu sắc, cọ vẽ và những bức ảnh nhuộm màu thời gian trong nghiệp điện ảnh của bà. Và những bức ảnh kỷ niệm gia đình bà cùng NSND violon Bích Ngọc và cô con gái là nghệ sĩ piano Bích Trà. Nghệ sĩ piano Bích Trà hiện đang sinh sống, làm việc, giảng dạy, thu âm và biểu diễn tại Anh quốc.

Trong căn phòng đó mỗi ngày chỉ có NSND Trà Giang đối diện với chính mình, thả hồn vào nét cọ và màu sắc để tạo nên những bức tranh thiên nhiên đầy sắc màu. Nói ra chắc nhiều người sẽ bất ngờ vì mỗi ngày NSND Trà Giang đều cầm cọ và giữ nhịp độ làm việc như thế trong hơn 20 năm qua, chỉ trừ những ngày bà bận quá, ốm hoặc phải đi sang Anh quốc thăm con gái.

Chính sức làm việc bền bỉ, sức sáng tạo không ngừng của NSND Trà Giang trong hơn hai mươi năm như thế mà bà có hàng chục cuộc triển lãm chung cùng hai cuộc triển lãm cá nhân và có tranh treo ở nhiều phòng tranh lớn trên thế giới.

Mới đây, tại Bảo tàng mỹ thuật TP.HCM trong lần triển lãm cá nhân đầu tiên tại bảo tàng này, NSND Trà Giang đã khóc khi phát biểu, vì từ 2006 đến nay, sau 10 năm bà mới triển lãm cá nhân trở lại. Những người bạn điện ảnh một thời của NSND Trà Giang như NSND Thế Anh, NSND Minh Đức đều ngạc nhiên và rất phục khả năng lao động miệt mài của người bạn diễn một thời - NSND Trà Giang.

Tác phẩm "Hoa yêu thương" sáng tác năm 2015

Hỏi NSND Trà Giang nguồn lực ở đâu để làm việc miệt mài như vậy. Bà cho rằng, giờ đây vì lí do tuổi tác nên mỗi bức tranh vẽ không nhanh như trước nữa. “Mình vẽ vì mình, vì cuộc sống và đam mê của mình chứ còn cố vẽ để triển lãm thì rất vất vả”, hoạ sĩ Trà Giang chia sẻ.

Thông qua sự rung cảm bản thân vẽ lại một cách chân thực và NSND Trà Giang rất cảm ơn thiên nhiên cho bà cảm thụ màu sắc một cách chân thực nhất. Với bức tranh ở làng Ngọc Tảo thì NSND Trà Giang vẽ để hồi ức những năm tháng tuổi thơ sống ở ngôi làng này khi đất nước còn phân li bởi chiến tranh. Nói về Hà Nội thì có bức “Hồ Gươm”. Về quê hương Quảng Ngãi thì có bức “Núi Ấn – sông Trà”, có dòng sông quê hương… Đó là những cảm xúc bà đã đi qua và thấy rất đẹp, ghi lại bằng hội hoạ.

NSND Trà Giang khẳng định chính điện ảnh đã góp phần rất quan trọng cho sự thành công của bà trong hội hoạ. Nhờ những năm tháng làm diễn viên, đặc biệt sự kết hợp giữa diễn xuất và khung hình của người quay phim. Trong điện ảnh mỗi khung hình là một bố cục thì trong hội hoạ mỗi bức tranh cũng có một bố cục. Nhờ thế, bà học được nhiều và cho rằng trong hội hoạ quan trọng nhất là bố cục, màu sắc và ánh sáng và tất cả ba phạm trù này trong điện ảnh đều có. Do đó, độ cảm thụ về màu sắc và ánh sáng của NSND Trà Giang rất tinh tế, chắt lọc…

Nếu như trong điện ảnh có nghệ thuật diễn xuất thì trong hội hoạ có nghệ thuật buông thả. Bà cho rằng, trong điện ảnh không phải lúc nào phải diễn hết mình mà có những lúc lơ ra thì trong hội hoạ cũng vậy. Trong điện ảnh có đặc tả, cận cảnh, trung cảnh, toàn cảnh thì trong hội hoạ cũng thế.

Tác phẩm "Sương trên lá đỏ" (sơn dầu trên bố, 70 x 70 cm)

Nếu trước đây bà có thể ngồi từ sáng đến chiều bên giá vẽ thì giờ đây vì lí do tuổi tác chỉ vẽ từ một đến hai giờ đồng hồ rồi nghỉ ngơi. Nhưng bà vẫn giữ cho mình nhịp điệu làm việc liên tục.

NSND Trà Giang rất cảm ơn cái duyên đưa bà đến hội hoạ. Chính hội hoạ đã chuyển tiếp từ đam mê quên mình trước ống kính, diễn xuất trong các nhân vật – chuyển sang đam mê bố cục, sắc màu, ánh sáng. Bà cho rằng, trong cuộc sống của con người nếu không có đam mê thì khó vượt qua khó khăn.

Chính niềm đam mê thứ hai trong cuộc đời đã giúp NSND Trà Giang trong bao năm qua vượt qua tuổi tác, sức khoẻ, vượt qua sự xa cách với con gái đang sống ở Anh quốc. Đó là niềm hạnh phúc lớn của người nghệ sĩ có tên tuổi vượt thời gian như NSND Trà Giang.