Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ “né” đề cập tranh chấp Senkaku/Điếu Ngư

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Leon Panetta bắt tay người đồng cấp Trung Quốc Lương Quang Liệt
tại Bắc Kinh hôm 18/9

Trong cuộc hội đàm với người đồng cấp Trung Quốc Lương Quang Liệt, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ cho rằng Washington và Bắc Kinh nên tăng cường liên hệ quân sự gần gũi hơn nữa và tránh những hiểu lầm có thể phức tạp thêm tình hình.

“Mục tiêu của chúng tôi là thiết lập mối quan hệ song phương quan trọng nhất trên thế giới giữa Mỹ và Trung Quốc. Và xây dựng mối quan hệ quân sự - quân sự mạnh mẽ là chìa khóa để thiết lập nên mối quan hệ song phương giữa 2 nước”, ông Panetta nhấn mạnh.

Các quan chức Lầu Năm góc bấy lâu nay vẫn phàn nàn rằng Trung Quốc đã không thẳng thắn về sự lớn mạnh nhanh chóng của quân đội nước này. Trong khi đó, các quan chức Bắc Kinh lại cáo buộc Washington luôn nhìn mình bằng con mắt nghi ngờ.

“Điều quan trọng là phải có những hành động cấp cao như chúng tôi đang thực hiện để làm giảm bớt những khả năng tính toán sai lầm, thúc đẩy hiểu biết và nâng cao tin tưởng giữa 2 nước chúng ta”, ông Panetta nói.

Trong những ngày qua, các cuộc biểu tình chống Nhật, phản đối Nhật Bản mua lại quần đảo Senkaku/Điếu Ngư đã nổ ra trên khắp đất nước Trung Quốc. Không chỉ hô vang khẩu hiệu "đả đảo Nhật Bản" mà những người biểu tình còn phá hủy nhiều xe hơi, đồ điện tử do Nhật Bản sản xuất, đập phá nhiều nhà hàng, cửa hàng, siêu thị của người Nhật, tấn công cơ sở sản xuất, lắp ráp của những công ty Nhật như Panasonic, Toyota, Honda, Nissan...

Tuy nhiên, trong những phát biểu ban đầu với các phóng viên, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ không đề cập đến các tranh chấp nói trên. Thay vào đó, ông nhấn mạnh một thông điệp tích cực mà Hoa Kỳ và Trung Quốc chia sẻ quan điểm chung trong các vấn đề khu vực.

“Trung Quốc là một cường quốc Thái Bình Dương, Hoa Kỳ cũng vậy và vì thế mà chúng tôi chia sẻ mối quan tâm chung ở khu vực này”, ông Panetta nói. Theo đó, các mối quan tâm chung của Washington và Bắc Kinh liên quan tới chủ nghĩa khủng bố, phổ biến vũ khí hạt nhân, cứu trợ nhân đạo, buôn lậu ma túy, giữ gìn hòa bình và các vấn đề khác.

Rõ ràng, khác với thái độ ở Tokyo hôm 17/9, khi ông Panetta bày tỏ lo ngại về những căng thẳng gia tăng giữa Bắc Kinh và Tokyo, đồng thời kêu gọi 2 bên bình tĩnh và kiềm chế, tại Bắc Kinh ngày hôm nay (18/9), ông chủ Lầu Năm góc đã gần như “né” hoàn toàn vấn đề tranh chấp quần đảo Senkaku/Điếu Ngư.

Trước đó, phát biểu với báo giới sau cuộc gặp với Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ tại Tokyo, Ngoại trưởng Nhật Bản Koichiro Gemba cho biết: “Tôi không mang vấn đề ra thảo luận trong hôm nay song cả hai phía Nhật và Mỹ đều hiểu rằng quần đảo Senkaku/Điếu Ngư nằm trong phạm vi Hiệp ước an ninh Mỹ - Nhật”.

Nếu quần đảo Senkaku/Điếu Ngư được xác định thuộc phạm vi của Hiệp ước Hợp tác và An ninh song phương Mỹ - Nhật, Washington sẽ bảo vệ Tokyo trong trường hợp xảy ra xung đột tại quần đảo tranh chấp.

Trong khi đó, cùng ngày 17/9, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hồng Lỗi cho biết Bắc Kinh hy vọng Mỹ sẽ thực sự tuân thủ nguyên tắc không đứng về phe nào trong tranh chấp ở quần đảo Senkaku/Điếu Ngư.

Linh Phương (Theo Reuters)