Phương Tây có tiêu diệt được nhóm Nhà nước Hồi giáo?

Ngoại trưởng Mỹ nói: “IS chỉ bị đánh bại khi những nước có liên quan đoàn kết để chống lại bọn chúng”.

Chỉ trong vòng 2 năm, nhóm tự xưng là Nhà nước Hồi giáo (IS) đã đi từ chỗ là một liên minh lỏng lẻo các nhóm Hồi giáo nổi loạn đến chỗ là một lực lượng chiến đấu nắm quyền kiểm soát nhiều vùng đất ở Syria và Iraq.

Phản ứng của Mỹ cho tới nay là những cuộc không kích có giới hạn bắt đầu từ một hàng không mẫu hạm trong vùng Vịnh Ba Tư. Điều đó sẽ không đủ để đánh bại các phần tử khủng bố. Đó là nhận định của Thomas Hegghammer, chuyên gia nghiên cứu khủng bố tại Trung tâm Nghiên cứu Quốc phòng Na Uy ở Oslo. Theo ông Hegghammer, oanh kích không thôi chưa đủ. Chúng chỉ có thể làm khuấy động cái tổ ong.

Phát biểu hôm 27/8, Tổng thống Mỹ Barack Obama một lần nữa loại trừ khả năng đưa bộ binh Mỹ vào chiến trường Iraq: “Chúng ta sẽ không cho phép Mỹ bị kéo trở lại chiến trường Iraq. Bởi vì chung cuộc, Iraq trước hết phải tự cứu mình”.

Nhà nghiên cứu Hegghammer cho rằng, các nước Trung Đông đang có xu hướng chờ đợi một nước lớn như Mỹ can thiệp và bao dàn mọi thứ về mặt tiền bạc cũng như sinh mạng. Sự bất động hiện thời đang đem lại thêm sức mạnh cho IS. Theo nhận xét của Shiraz Maher thuộc Trung tâm Quốc tế Nghiên cứu về Chủ nghĩa Cực đoan tại Đại học Kings ở London, ngay lúc này phương Tây không có động lực nào để đưa binh sĩ vào chiến trường ở Iraq hay Syria. Nhưng nếu không làm vậy thì dường như không thể nào chống lại IS được. Quân đội của Syria và Iraq không có khả năng làm việc ấy, không có lực lượng Arập nào sẽ làm điều này ngay cả nếu có khả năng, và điều đó càng khiến cho IS trở thành một nguy cơ tiềm tàng.

Các hành động mới đây của IS – trong đó có việc sát hại các nhóm thiểu số ở Iraq và việc chặt đầu nhà báo Mỹ James Foley – dường như nhắm mục đích khiêu khích phương Tây. Ông Hegghammer cho rằng, IS có thể muốn có một sự can thiệp ở mức trung bình của phương Tây ở Iraq, một sự can thiệp đủ lớn để đem cho chúng uy tín chính trị và từ đó giúp chúng tuyển mộ thêm chiến binh.

Ở miền bắc Iraq, lực lượng của người Kurd đang ở tuyến đầu chiến đấu với IS. Nhiều nước phương Tây đã dành vũ khí cho họ. Điều đó sẽ giúp họ có khả năng chống IS. Bayan Sami Abdul Rahman, đại diện của Chính quyền Khu vực Kurd ở London, nói: “Chúng tôi không kêu gọi đưa quân đến hiện trường. Chúng tôi đã có quân đội. Nhưng chúng tôi cần có thêm viện trợ, nhất là các cuộc oanh kích, vũ khí, hỗ trợ hậu cần và chia sẻ tình báo”.

Không biết liệu sự hỗ trợ phương Tây dưới hình thức đó có đưa đến việc đánh bại được Nhà nước Hồi giáo hay không. Nhưng Mỹ và các đồng minh quả quyết rằng bộ binh sẽ không trở lại các vùng sa mạc của Iraq trong nay mai.

Trong tình hình này, ngày 30/8, trong một bài viết đăng trên tờ New York Times, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry nói rằng nhóm IS là một mối đe dọa ngày càng lớn, không riêng ở Iraq và Syria, mà ở bất kỳ nước nào mà bọn chúng có thể lẻn vào, kể cả nước Mỹ.

Theo ông Kerry, các chiến binh của IS đã chứng tỏ sự tàn bạo và man rợ rất đáng kinh tởm, nhưng có thể bị kiềm chế bằng một sự ứng phó thống nhất của một liên minh do Mỹ dẫn đầu.

Tổng thống Obama mới đây có nói rằng hiện giờ ông chưa có một chiến lược để ứng phó với nhóm IS, nhưng ông Kerry tiết lộ Washington sẽ trình bày một kế hoạch hành động tại hội nghị thượng đỉnh của Hội đồng Bảo an LHQ vào tháng đầu tháng 9 này.

Ngoại trưởng Mỹ kết thúc bài viết với nhận định: “Các phần tử cực đoan chỉ bị đánh bại khi nào những nước liên quan có trách nhiệm và đoàn kết để chống lại bọn chúng”.