Mỹ sẽ không kích Syria trong bao lâu?

Một trung tâm hành chính của IS tại thành phố Raqqa bị liên quân quốc tế đánh bom

IS bị thiệt hại nặng nề

Jeff Pool, phát ngôn viên Lầu Năm Góc, nói quân đội Mỹ và lực lượng các quốc gia đối tác đã thực hiện những hành động chống lại các phần tử khủng bố IS tại Syria bằng cách sử dụng một tập hợp các máy bay chiến đấu, máy bay ném bom và tên lửa Tomahawk từ tàu chiến bắn vào đất liền.

Những mục tiêu trong cuộc không kích đầu tiên này phần lớn tại thành phố Raqqa miền bắc Syria, “thủ đô” của Nhà nước Hồi Giáo - và vùng phụ cận, nơi được coi là căn cứ chính của IS, bao gồm bộ chỉ huy, trại huấn luyện, trung tâm liên lạc, kho vũ khí, quân dụng và các đơn vị chiến binh Hồi giáo.

Bắt đầu từ trước nửa đêm (giờ địa phương) ngày 22/9, cuộc không kích kéo dài gần 2 tiếng đồng hồ và theo Bộ Quốc phòng Mỹ thì đây là một trận oanh tạc mạnh mẽ gồm 3 đợt tấn công. Khởi đầu, hai chiến hạm Mỹ USS Arleigh Burke và USS Philippines Sea từ hải phận quốc tế ở Hồng Hải và phía Bắc vịnh Persic phóng đi 47 tên lửa hành trình Tomahawk. Tiếp theo là 200 phi vụ oanh kích của máy bay Không quân, Hải quân, Thủy quân Lục chiến, bao gồm cả máy bay chiến đấu và máy bay không người lái.

Lần đầu tiên máy bay chiến đấu tàng hình F-22 Raptor của Không quân Mỹ được sử dụng ở chiến trường. Máy bay chiến đấu FA-18 Super Hornet của Hải quân cất cánh từ hàng không mẫu hạm cũng tham gia cuộc tấn công nhắm vào các mục tiêu đã định trước. Máy bay chiến đấu điện tử EA-18 Growler không xuất trận, chứng tỏ không có hoạt động của tên lửa phòng không trên đất Syria.

Ðợt tấn công thứ ba bằng tên lửa hành trình cũng như bằng máy bay nhắm vào thành phố Aleppo, căn cứ của Khorasan, phân bộ al-Qaeda trước kia chưa từng được nói tới, nhưng giới tình báo đã biết từ lâu và gần đây có dấu hiệu nhóm này đang tổ chức một cuộc nổ bom khủng bố máy bay hàng không dân sự.

Bộ Ngoại giao Mỹ xác nhận là không xin phép hoặc hợp tác với Syria nhưng có thông báo trước. Chính quyền của Tổng thống Bashar al-Assad coi IS là kẻ thù chính và đáng ngại nhất trong các thành phần nổi dậy nên đã tỏ ra kiềm chế trong phản ứng đối với cuộc tấn công quân sự trên lãnh thổ mình. Một bản thông cáo do Bộ Ngoại giao Syria đưa ra nói rằng Syria “ủng hộ mọi hành động quốc tế chống khủng bố, bao gồm IS”. Tuy nhiên, Syria cho rằng về mặt chính thức Damas chưa chấp thuận cho Mỹ và các đồng minh đánh bom trên đất của họ.

Nhà Trắng lập luận là không cần phải được phép mới tiến hành cuộc oanh kích, vì sử dụng quyền đã được trao trong việc chống khủng bố al-Qaeda. Nhưng một số nhà lập pháp cho rằng Quốc hội Mỹ chứ không phải Tổng thống được quyền khai chiến.

Tuyên bố tại Nhà Trắng, ông Obama nói những mục tiêu không kích ngày hôm qua chủ yếu vào nhóm IS nhưng cũng nhằm vào cả al-Qaida, và đặc biệt là nhóm Khorasan. Lầu Năm Góc nói chiến dịch không kích trên đã khiến nhóm IS thiệt hại nặng nề. Cụ thể, những cuộc tấn công của liên quân do Mỹ dẫn đầu đã làm hư hại hay phá hủy các trại huấn luyện tại miền đông Syria do các phần tử chủ chiến IS điều hành cũng như trụ sở của tổ chức này và một trung tâm tài chính.

Rami Abdulrahman, người đứng đầu Đài Quan sát Nhân quyền Syria có trụ sở tại London, nói có ít nhất 300 người trong đó có những thành viên của Nhà nước Hồi Giáo và al-Qaida thiệt mạng hay bị thương trong những cuộc không kích.

Chiến dịch oanh kích đã mở rộng những nỗ lực của liên minh do Mỹ lãnh đạo để làm suy yếu hai tổ chức này. Những cuộc oanh tạc trước đây tập trung vào các vị trí của các phần tử IS tại Iraq. Bahrain, Qatar, Arập Xê-út, Jordan, các Tiểu Vương quốc Arập đã yểm trợ Mỹ trong chiến dịch không kích tại Syria ngày hôm qua. Tổng thống Obama nói sức mạnh của liên minh cho thấy rõ là Mỹ không chiến đấu đơn độc.

Chiến dịch không kích kéo dài bao lâu?

Natasha Underhill, chuyên gia tình báo của Đại học Nottingham Trent University, cho rằng cuộc oanh tạc IS ở Syria là quá chậm vì nhóm Hồi giáo cực đoan này đã xây dựng cơ sở vững vàng ở Iraq và Syria từ hàng năm trước. Như vậy cần phải thời gian và nỗ lực nhiều nữa mới có kết quả.

Một cựu giới chức CIA khác cũng cho rằng cuộc oanh kích này mới là bước đầu chưa phải là đòn quyết định dù IS có thể bị tổn thất nặng.

IS chưa đưa ra phản ứng gì về cuộc không kích trong khi Free Syrian Army, lực lượng nổi dậy thân phương Tây ở Syria, nói rằng họ cảm thấy nhẹ nhõm vì đã chờ đợi hành động của Mỹ từ quá lâu.