“Cơn bão” ma túy hoành hành thị trấn nhỏ

Chích, hút giữa ban ngày

Huyện Chợ Đồn, tỉnh Bắc Kạn là vùng đất được thiên nhiên ban tặng nhiều tài nguyên, khoáng sản. Những năm gần đây, thị trấn Bằng Lũng khoác trên mình chiếc áo choàng mới, đời sống kinh tế người dân nơi đây thay đổi làm nên một diện mạo mới đầy khởi sắc. Thế nhưng, sự thay đổi đến chóng mặt ấy đã không khỏa lấp được mặt trái của xã hội.

Những ngày cuối tháng 9, chúng tôi có dịp đến Bằng Lũng. Ngồi ở quán nước trên vỉa hè, đâu đâu cũng bắt gặp những ánh mắt ái ngại, tỏ vẻ lo lắng và những lời xì xào bàn tán về tình trạng nghiện ngập, hút chích ở thị trấn này. Ông chủ quán nước nghe chúng tôi hỏi nhiều nên phân trần: “Chắc các chú người dưới xuôi lên à? Độ 3 năm gần đây sợ lắm. Người nghiện ma túy nhiều vô kể. Ban đêm nhà nào nhà nấy cửa đóng then cài, dân chẳng dám đi ra đường nhiều”. Theo chỉ tay của một ông lão, chúng tôi tìm đến điểm nóng mà bọn nghiện thường tụ tập để chích hút mỗi khi đói thuốc.

Con nghiện ngang nhiên chích ma túy ngay sau trụ sở Đội Thi hành án dân sự huyện Chợ Đồn

Điểm tụ tập chích thuốc của các con nghiện là một vườn chuối um tùm nằm đối diện với Bưu điện huyện Chợ Đồn. Có lẽ vì nơi đây vắng người qua lại, nhiều cây và bụi rậm nên che mắt được lực lượng chức năng.

Trong vai một khách hàng, chúng tôi tạt vào quán tạp hóa gần đó để mục sở thị tụ điểm hút, chích này. Ngồi ở bên này đường, không khó khăn để quan sát hoạt động của những con nghiện có mặt. Mới 7 giờ sáng, trong vườn chuối có diện tích chừng vài chục mét vuông nằm sát ngay bên tỉnh lộ đã thấy dăm bảy con nghiện trẻ đang chích thuốc. Chúng ngang nhiên như chốn không người. Những tàu lá chuối nhỏ, đã bị rách không đủ che khuất cảnh các con nghiện kéo quần, xắn tay áo rồi lần lượt thay nhau, giúp nhau chích ma túy.

Phía bên ngoài có một thanh niên đội mũ, mặc áo lót, quần bò, lượn lờ, mắt đảo như lạc rang. Thi thoảng hắn mất hút vào vườn chuối rồi lại xuất hiện để nghe điện thoại. Chị chủ cửa hàng bảo với chúng tôi là, những hình ảnh này ở đây không lạ. Chị đồ rằng, có thể kẻ nghe điện thoại nọ là “đầu mối” cung cấp, bán thuốc cho những con nghiện trên địa bàn thị trấn này.

Chị khẳng định với chúng tôi: “Các con nghiện tập trung ở đây chích, hút 24/24, nhiều đến vô kể. Nếu không tin các anh cứ ngồi ở quán em một lúc sẽ tường tận”. Gọi thêm chai nước ngọt và tiếp tục dán mắt theo dõi về phía vườn chuối. Cứ khoảng 15 đến 20 phút lại có một con nghiện phóng xe máy đi tới rồi nhanh chóng biến vào “đại bản doanh” nơi các “đồng bọn” đang chờ với bộ dạng mệt mỏi, bơ phờ. Đến nơi, chúng lao nhanh vào vườn chuối lảng vảng. Quan sát kỹ, chúng tôi càng thấy vườn chuối đúng là địa điểm lý tưởng của các con nghiện. Bởi cách đó chừng 15 mét là một cửa hàng bán thuốc tây, các con nghiện không phải đi xa để mua xơ-ranh, nước cất.

Ngồi quan sát chừng một giờ đồng hồ chúng tôi đếm được khoảng 20 con nghiện như bóng ma tại vườn chuối này. Điều đáng ngại, khi chứng kiến con nghiện ở đây thuộc mọi lứa tuổi nhưng đa phần là choai choai.

Để tìm hiểu rõ hơn, theo gợi ý của chị chủ quán, tôi quay ra phía sau và leo lên sân thượng trụ sở thị trấn Bằng Lũng đang thi công nằm ngay cạnh vườn chuối. Từ trên cao nhìn xuống, qua kẽ hở của các tàu lá chuối, cảnh con nghiện chích hút rõ mồn một, cảnh chia những gói ma túy nhỏ. Rồi cảnh đếm tiền bán thuốc, chốc chốc lại có con nghiện ra vào như thay ca. Dưới nền đất ẩm ướt là lớp lớp những đống bơm tiêm, túi ni-lông phủ trắng khiến những ai nhìn thấy cũng có cảm giác rờn rợn.

Rời tụ điểm chích, hút được cho là nhức nhối nhất, chúng tôi quay ra con đường bê tông và lại chứng kiến vô số kim tiêm ngổn ngang. Tại đây, nhiều kim tiêm còn dính đầy máu vứt bừa bãi ngay sát cổng phụ của trụ sở Đội Thi hành án dân sự huyện, vị trí này cách trụ sở Công an huyện ước chừng 30 mét. Tiếp tục quay về con ngõ nhỏ sau bến xe, chúng tôi vẫn bắt gặp những kim tiêm ngổn ngang làm chùn chân bất cứ ai đi qua đây.

Anh Lê Văn T, nhà ở cuối con ngõ nhỏ thường ngày chứng kiến cảnh con nghiện hút, chích và bỏ lại kim tiêm bên vệ đường tỏ vẻ bức xúc: “Bọn nghiện đã làm đảo lộn mọi sinh hoạt, làm ăn của gia đình tôi, con cái không dám ra khỏi cổng, luôn phải có người ở nhà dù đã nuôi vài con chó to, lúc nào gia đình tôi cũng sống trong thấp thỏm lo âu vì sợ mất trộm, sợ con cái bị bọn nghiện lôi kéo…”. Cám cảnh ấy không chỉ riêng anh T mà là nỗi niềm “không biết tỏ cùng ai” của những người dân nơi thị trấn Bằng Lũng nhỏ bé này từ khi nạn ma túy xâm nhập và hoành hành. Thật không khó khăn gì nếu đi một vòng quanh thị trấn nhỏ này, bất cứ đâu từ con hẻm nhỏ, cổng trường học, góc chợ, khe suối, hay khu dân cư… cũng dễ dàng nhìn thấy kim tiêm của bọn nghiện vứt lại, dễ dàng bắt gặp cảnh con nghiện hiên ngang chích hút đến rợn người…

Người dân sợ hãi

Dừng ở quán một chị bán xôi vào buổi sáng ở ngã tư thị trấn, chúng tôi hỏi chuyện về tình trạng nghiện ngập, hút chích tại đây. Sao ở đây nhiều con nghiện thế? Như thể là gặp được người để “xả” bức xúc bị dồn nén bấy lâu, chị kể vanh cách: “Đấy chú xem, con nghiện nhiều vô kể. Ban ngày thì tụ tập hút chích, đêm đến mò mẫm trộm cắp của dân”. Rồi chị kể tiếp: “Vừa qua nhà chị Lương ở tổ 11 mất máy bơm, nhà ông cán bộ bưu điện mất điện thoại đi động, cửa hàng tạp hóa mất mấy túi xà phòng. Cửa hàng anh Hoài hôm vừa rồi bị kẻ gian cạy cửa lấy đi 5 cây thuốc lá và nhiều hàng hóa khác”.

Kim tiêm còn dính máu vứt bừa bãi khắp các ngõ xóm

Những đối tượng mà bị con nghiện dòm ngó, trộm cắp không chỉ là các hộ dân mà ngay đến học sinh, nhà công an viên ở thị xã này chúng cũng không tha. Chị Hoa còn cho chúng tôi biết thêm, nhiều cháu học sinh con em ở các dân tộc đi học xa nhà, được bố mẹ gửi cho mấy cân gạo xuống đây cũng bị lấy mất. Nhà ông P - công an viên tổ 12 mất gà mấy lần. Gần đây nhất, đêm 24/9, lợi dụng lúc trời mưa to, nhà ông Vinh ở tổ 15 đã bị kẻ gian phá hàng rào B40 vào bắt trộm hơn chục con gà…

Nỗi bức xúc được chị kể ra với rất nhiều vụ trộm cắp mà chúng tôi không sao nhớ hết, chị quả quyết: “Chắc chắn chỉ có lũ nghiện gây ra các vụ trộm cắp đó”. Có thể Cơ quan công an chưa tìm ra thủ phạm nhưng những nghi ngờ tập trung vào các con nghiện của người dân nơi đây là có cơ sở. Bởi con nghiện lười lao động, thiếu tiền hút, chích thì chúng chỉ có tìm cách đi ăn trộm để có tiền mua thuốc. Tìm đến nhà ông Trọng, Tổ trưởng Tổ dân phố 2A, chung nỗi bức xúc, ông Trọng cho biết: Qua các lần họp, theo phản ánh của bà con trong tổ dân phố thì có đến trên 90% số hộ bị mất cắp dụng cụ sinh hoạt gia đình như: xoong, nồi, điện thoại di động, gà, chim cảnh… Tình cảnh ở các tổ dân phố khác cũng tương tự, bà con nơi đây hết sức hoang mang, bất bình. Theo ông Trọng thì hình ảnh những con nghiện hiên ngang hút chích, nạn trộm cắp đang diễn ra phức tạp đã làm mất đi hình ảnh đẹp của thị trấn miền núi với những con người chân chất, và làm mất mỹ quan khu phố trầm trọng; trẻ em không còn dám ra đường hay đến trường một mình... “Bão” ma túy đang làm gia tăng các bệnh xã hội như HIV, trên địa bàn thời gian qua đã có nhiều con nghiện chết vì bệnh AIDS, nhiều gia đình khuynh gia, bại sản, tan nát về tình cảm… Người dân thị trấn đang rất hoang mang, bất bình. Chị H làm kinh doanh tại chợ Bằng Lũng quả quyết: “Chắc chắn, phải có kẻ bán ma túy thì bọn nghiện mới có để dùng”, rồi chị tỏ rõ nỗi thất vọng: “Giữa cái thị trấn nhỏ này, có đầy đủ các cơ quan chức năng, ban, ngành, đoàn thể, cơ quan công an mà tệ nạn ma túy vẫn hoành hành dữ dội trong thời gian dài. Vậy thì người dân biết kêu ai, biết tin vào ai nữa?”.

Cũng theo ông Trọng, Tổ trưởng tổ 2A bày tỏ: “Chúng tôi mong muốn Đảng bộ, chính quyền địa phương các cấp, các cơ quan có chức năng nhanh chóng vào cuộc với giải pháp cụ thể, quyết liệt nhất, nhanh chóng dẹp tệ nạn ma túy để trả lại cuộc sống bình yên cho nhân dân. Bà con nhân dân thị trấn Bằng Lũng đang mong chờ sự yên bình vốn có sẽ trở lại”.

Vì đâu nên nỗi?

Đem câu hỏi đến người dân vì sao trên địa bàn thị trấn Bằng Lũng lại xuất hiện các đối tượng nghiện ma túy, chủ yếu là thanh niên mới lớn nhiều đến vậy. Chúng tôi đều nhận được những câu trả lời giống nhau: “Có lẽ là do khoáng sản”. Khoáng sản thì có liên quan gì đến nghiện ngập, hút chích? Chúng tôi băn khoăn chưa hiểu ra nguyên nhân thì được họ giải thích rằng: Thời gian gần đây, huyện Chợ Đồn là một trong những điểm nóng về khai thác khoáng sản trái phép và có phép. Đồng tiền kiếm được khá dễ từ việc khai thác vàng, quặng đã “hút” hàng trăm thanh niên thất học ở độ tuổi mới lớn từ các địa phương xung quanh, trong tỉnh và các tỉnh lân cận đổ xô về tìm việc làm. Ở đâu có điểm khai thác quặng mọc lên là ở đó có nhiều người làm việc. Những cám dỗ của các tệ nạn xã hội như ma túy, mại dâm luôn tìm đến với những thanh niên, trai trẻ vốn ít học vấn và nhận thức chưa đủ lớn này. Vòng vây của các tệ nạn cứ thế bủa vây lớp trẻ.

Vườn chuối ngay trước trụ sở UBND thị trấn Bằng Lũng, nơi hàng ngày con nghiện tập trung tiêm chích ma túy

Trong câu chuyện với ông Mai Thanh Hưởng ở thị trấn, chúng tôi càng tường tận hơn về nguyên nhân khiến thanh niên rơi vào nghiện ma túy. Ông Hưởng khẳng định, cứ ở đâu có khai thác vàng, quặng là có gái mại dâm, có nghiện hút, cờ bạc

Chúng tôi tìm gặp ông Khương Văn Thái, Trưởng công an thị trấn Bằng Lũng. Ông Thái cho biết: Hiện tại thị trấn đang quản lý 87 hồ sơ con nghiện, nhưng trên địa bàn thì con số thực tế cao hơn rất nhiều lần, bởi con nghiện từ các xã lân cận như Phương Viên, Đông Viên, Rã Bản, Yên Thượng, Bình Trung, Nghĩa Tá… rồi các huyện Định Hóa (Thái Nguyên), Chiêm Hóa (Tuyên Quang) dạt về đây. Theo ông Thái thì mỗi đợt tập trung cai nghiện địa phương chỉ được 1 đến 2 người cai nghiện thành công, tái hòa nhập với cộng đồng và gia đình. Đa số sau khi cai lại tái nghiện. Ông Thái thừa nhận, tình hình ma túy kéo theo các tệ nạn xã hội đang gây mất trật tự an ninh thôn xóm, gây nỗi bất bình, làm xáo trộn mọi sinh hoạt, cuộc sống mưu sinh của người dân. Được biết, chính quyền địa phương cũng đã có nhiều biện pháp ngăn ngừa như: Có hòm thư tố giác tội phạm, vận động các cơ quan, đoàn thể như Hội Phụ nữ, Hội Cựu chiến binh, nhà trường, các cơ quan, đơn vị đóng quân trên địa bàn cùng vào cuộc để đấu tranh với tệ nạn ma túy, nhưng hiệu quả chẳng được là bao.

Ông Lục Đình Hoàng - Phó trưởng Công an thị trấn Bằng Lũng cũng thốt lên rằng: “Chợ Đồn là huyện nóng nhất tỉnh Bắc Kạn về tệ nạn ma túy, nghiện hút. Và trong huyện Chợ Đồn thì thị trấn Bằng Lũng chính là trung tâm tụ tập của những đối tượng nghiện hút. Hiện tại, thị trấn đang quản lý hồ sơ của gần 100 đối tượng nghiện ngập, có hộ khẩu thường trú tại thị trấn. Qua xét nghiệm ma túy bắt buộc đối với 23 đối tượng tình nghi thì phát hiện 22 đối tượng dương tính với chất ma túy. Nhưng 22 đối tượng mới bị phát hiện và bổ sung vào danh sách con nghiện mà Công an thị trấn Bằng Lũng đang quản lý hồ sơ cũng chỉ là phần nổi của "tảng băng ma túy" nơi đây. Vẫn còn nhiều đối tượng nghi vấn nhưng chưa bị xét nghiệm. Ngoài ra, còn những đối tượng nghiện hút ở các địa bàn lân cận của thị trấn dặt dẹo về đây chích choác”.

Rõ ràng, chính quyền thị trấn Bằng Lũng chưa thật sự mạnh tay hay chưa có một phương án cụ thể để đối phó với “cơn bão” ma túy đang ngang nhiên hoành hành giữa thanh thiên bạch nhật? Người dân đang mong mỏi, chờ đợi các cơ quan chức năng từng ngày, bởi họ vẫn phải sống trong nỗi thấp thỏm, lo âu, bất an và nguy cơ dịch bệnh đe dọa đến tính mạng.

Hà Văn Long - Kim Tập 

(Năng lượng Mới số 160, ra thứ Ba ngày 2/10/2012)