Gam màu tối trên bức tranh kinh tế thế giới 2012

1. Kinh tế Mỹ phục hồi nhẹ, thị trường lao động chậm cải thiện trong bối cảnh môi trường toàn cầu yếu, mặc dù thị trường nhà đất đang có xu hướng ổn định dần.

Tốc độ tăng trưởng thực tế của Mỹ Quý I đạt mức 2,4% (so với cùng kỳ năm trước), giảm xuống 2,1% trong Quý II/2012. Tình hình kinh tế Mỹ khả quan hơn trong nửa cuối năm 2012, với tăng trưởng kinh tế Quý III/2012 đạt 2,5%, chủ yếu nhờ cầu tiêu dùng tăng mạnh và bù đắp sự sụt giảm của đầu tư kinh doanh.

2. Kinh tế khu vực châu Âu vẫn chìm trong tình trạng trì trệ kéo dài. Tăng trưởng GDP của 17 nước thuộc Eurozone và 27 nước thuộc EU ở mức 0,0% trong Quý I/2012, sụt giảm -0,2% trong Quý II/2012 và tiếp tục giảm -0,1% đối với 17 nước Eurozone, nhưng tăng lên 0,1% đối với 27 nước EU trong Quý III/2012.

Trong khu vực Eurozone, chỉ có một số nước vẫn còn duy trì được mức tăng trưởng dương trong 3 quý, còn lại các nền kinh tế khác vẫn tiếp tục tăng trưởng trì trệ, hoặc chìm trong tình trạng suy thoái với mức tăng trưởng âm sau 3 quý liên tiếp.

3. Kinh tế Nhật Bản suy thoái trong nửa cuối năm 2012 đang hiện hữu. Quý I/2012, kinh tế Nhật Bản tăng trưởng 1,2% so với quý trước và tăng 5,5% so với cùng kỳ năm 2011. Sang quý II tốc độ tăng của kinh tế nước này đã giảm khá mạnh khi chỉ tăng ở mức 0,3% so với Quý I.

GDP Quý III của Nhật Bản giảm 0,9% so với Quý II và giảm 3,5% so với cùng kỳ năm ngoái - tốc độ suy giảm nhanh nhất kể từ thảm họa hồi tháng 3/2011. GDP Quý IV được dự đoán sẽ giảm 0,9%. Như vậy nền kinh tế Nhật Bản bước vào giai đoạn suy thoái kỹ thuật lần thứ 5 trong vòng 15 năm gần đây.

4. Kinh tế Trung Quốc đầu tàu dẫn dắt tăng trưởng kinh tế toàn cầu hậu khủng hoảng đã hạ nhiệt tăng trưởng nhanh. Tốc độ tăng trưởng giảm liên tiếp sau 3 quý: Quý I từ 8,1% xuống còn 7,6% Quý II và 7,4% Quý III, đưa tăng trưởng sau 3 quý so với cùng kỳ 2011 ở mức 7,7%.

Tuy nhiên, những số liệu mới công bố cho thấy, nhiều lĩnh vực kinh tế của Trung Quốc đang có xu hướng cải thiện trong Quý IV, tiêu biểu là thương mại, sản xuất, đầu tư và doanh số bán lẻ, giúp tăng khả năng nhận định kinh tế Trung Quốc đã chạm đáy trong Quý III và sẽ hồi phục trong quý IV, bảo đảm mục tiêu tăng trưởng GDP trên 7,5% của chính phủ nước này.

5. Thương mại toàn cầu và dòng vốn FDI tăng trưởng chậm. Tốc độ tăng trưởng thương mại toàn cầu về khối lượng trong 2 quý đầu năm giảm và chỉ đạt mức 1,2% do nhu cầu về hàng hóa giảm tại các nước phát triển. Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) ước tính, cả năm 2012, tốc độ tăng trưởng thương mại toàn cầu về khối lượng sẽ đạt mức 2,5% so với năm trước.

Đối với dòng FDI, trong nửa đầu năm 2012, FDI toàn cầu đạt 668 tỉ USD, giảm 8% (tương đương 61 tỉ USD) so với cùng kỳ năm 2011. Mức sụt giảm 61 tỉ USD này chủ yếu do dòng vốn FDI vào Mỹ giảm 37 tỉ USD và FDI vào các nước BRIC giảm 23 tỉ USD. UNCTAD (7/2012) dự báo dòng vốn FDI 2012 đạt mức khoảng 1.600 tỉ USD, cao hơn 1 chút so với mức 1.524 tỉ năm 2011.

6. Kiều hối tăng trưởng ổn định. Dòng vốn kiều hối vào các nước đang phát triển ước tính đạt 372 tỉ USD trong năm 2011, tăng 12,1% so với năm 2010 và dự báo sẽ tăng lên 399 tỉ USD vào năm 2012 (WB, 4/2012). Dòng vốn kiều hối toàn cầu, bao gồm cả dòng vốn vào các nước thu nhập cao tăng từ 453 tỉ USD trong năm 2010 lên 501 tỉ USD năm 2011 và dự báo tăng lên 533 tỉ USD năm 2012.

7. Tỷ giá các đồng tiền chính trên thế giới có những biến động không ngừng. Đồng USD vẫn giữ vững ngôi vị là đồng tiền mạnh và dễ sinh lời nhất trong số các đồng tiền mạnh trên thế giới.

So với đồng USD, đồng euro có xu hướng giảm giá mạnh nhất trong năm qua do ảnh hưởng bởi những biến động của tình hình kinh tế tại khu vực châu Âu, đặc biệt là cuộc khủng hoảng nợ công châu Âu.

N.H (tổng hợp)