Khủng hoảng Eurozone ảnh hưởng thị trường chứng khoán Đông Á

Ông Iwan J. Azis, Trưởng Văn phòng Hội nhập kinh tế khu vực của ADB, cơ quan xây dựng báo cáo Theo dõi trái phiếu châu Á (Asia Bond Monitor) cho biết, các thị trường trái phiếu bằng đồng nội tệ của Đông Á đang nổi lên như là một nơi trú ẩn an toàn trong bối cảnh khủng hoảng, nhưng khu vực này không được phép tự mãn. “Các thị trường biến động có thể làm nhụt chí những khoản đầu tư dài hạn và gây tác động xấu đến nền kinh tế do chúng khiến các chính phủ và các công ty phải mất nhiều chi phí hơn để huy động vốn. Bên cạnh đó, các phản ứng thị trường không thể đoán trước đối với các chính sách được ban hành đang làm xói mòn khả năng dự báo và tính hiệu quả của tiến trình hoạch định chính sách thông thường”, chuyên gia Azis cho biết trên trang chủ ADB.

Thị trường chứng khoán Đông Á luôn là động lực cho nền kinh tế thế giới.

Việc tham gia nhiều hơn của khu vực vào các thị trường trái phiếu bằng đồng nội tệ của các nền kinh tế Đông Á mới nổi và sự hợp tác chặt chẽ hơn là những điều cần thiết để đối phó lại sự bất ổn do những cú sốc từ bên ngoài và để củng cố các cơ chế bảo hiểm tài chính khu vực. Một phần đặc biệt trong báo cáo Theo dõi trái phiếu châu Á đánh giá kết quả hoạt động của các thị trường trái phiếu bằng đồng nội tệ của Trung Quốc, Hàn Quốc, Malaysia, Philippines và Thái Lan đã cho thấy rằng sự sụp đổ của Lehman Brothers và cuộc khủng hoảng đang diễn ra tại khu vực đồng euro đã có tác động đáng kể đối với nhiều thị trường và tác động này có thể vẫn còn tiếp tục. Những tác động lan tỏa này không chỉ thể hiện trên các thị trường trái phiếu mà còn cả trên các thị trường tài chính khác của khu vực, bao gồm cả những tác động thông qua tỷ giá hối đoái.

Báo cáo Theo dõi trái phiếu châu Á ghi nhận rằng mặc dù có những bất ổn và biến động tại các thị trường tài chính toàn cầu, các thị trường trái phiếu trong khu vực vẫn tiếp tục phát triển, đạt tổng giá trị 5,9 nghìn tỉ đô-la Mỹ nợ phải thu tính đến thời điểm cuối tháng 6, tăng 1,9% so với thời điểm cuối tháng 3 và tăng 8,6% so với thời điểm cuối tháng 6 năm 2011. Nhìn chung, tốc độ tăng trưởng của thị trường trái phiếu công ty vẫn lớn hơn tốc độ tăng trưởng của các thị trường trái phiếu chính phủ. Tính đến cuối tháng 6, giá trị nợ phải thu của các trái phiếu công ty đạt 2 nghìn tỉ đô-la Mỹ, tăng 15,2% so với cùng kỳ năm trước, trong khi thị trường trái phiếu chính phủ chỉ tăng 5,5% so với cùng kỳ, đạt giá trị 3,9 nghìn tỉ đô-la Mỹ.

Lợi tức trái phiếu của nhiều thị trường như Trung Quốc, Indonesia và Việt Nam đã bắt đầu đến mức cận biên vào tháng 7 và tháng 8 sau khi đã giảm trong nửa đầu năm, phản ánh sự bất ổn đang tăng lên của nền kinh tế toàn cầu. Những rủi ro đối với các thị trường đang tiếp tục phát triển. Những rủi ro này bao gồm tâm lý của các nhà đầu tư trước bối cảnh triển vọng kinh tế toàn cầu xấu đi, các dòng vốn biến động và việc chào bán quá mức trái phiếu chính phủ để tài trợ cho các biện pháp kích thích kinh tế. Báo cáo Theo dõi Trái phiếu châu Á được phát hành hàng quý, đánh giá các thị trường trái phiếu của Trung Quốc, Hồng Công, Indonesia, Hàn Quốc, Malaysia, Philippines, Singapore, Thái Lan và Việt Nam.

Trung Quốc vẫn là thị trường trái phiếu lớn nhất trong các nền kinh tế Đông Á mới nổi với giá trị trái phiếu phải thu đạt 3,5 nghìn tỉ đô-la Mỹ tại thời điểm cuối tháng 6, tăng 1,5% so với ba tháng trước và 6,9% so với cùng kỳ năm trước. Nếu so sánh với quý trước, các thị trường có mức tăng trưởng nhanh nhất trong khu vực là Việt Nam, Thái Lan và Indonesia với tốc độ tăng lần lượt là 10,5%, 4,1% và 3,6%. Tổng giá trị phát hành trái phiếu của khu vực trong quý 2 năm nay đạt 875 tỉ đô-la Mỹ, tăng 12% so với quý 1, chủ yếu là do tăng lượng phát hành trái phiếu chính phủ, tiếp sau là lượng phát hành của ngân hàng trung ương. Trung Quốc là nền kinh tế đóng góp lớn nhất cho giá trị tăng trưởng này. Trung Quốc đã bán 200 tỉ đô-la Mỹ trái phiếu kho bạc trong quý 2, tăng 70,3% so với quý trước và 27% so với cùng kỳ năm trước.

Việt Nam là thị trường trái phiếu có tốc độ tăng trưởng cao nhất trong quý 2 năm 2012. Tại thời điểm cuối tháng 6, tổng giá trị trái phiếu phải thu tính bằng tiền đồng đạt 455,9 nghìn tỉ đồng, tương đương 21,8 tỉ đô-la Mỹ, tăng 10,5% so với thời điểm cuối tháng 3 và tăng 28,5% so với thời điểm cuối tháng 6 năm 2011. Thái Lan, Singapore và Malaysia là những thị trường đứng tiếp theo xét về tốc độ tăng trưởng hàng năm, với tốc độ tăng trưởng lần lượt là 17,7%, 15,8% và 15,0%. Sự tăng trưởng của thị trường Việt Nam là do giá trị trái phiếu kho bạc phải thu tăng 42% và sự tái phát hành tín phiếu của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam vào tháng 3. Sự tăng trưởng này giảm bớt một phần do giá trị trái phiếu của các doanh nghiệp nhà nước giảm 4,4% so với cùng kỳ năm ngoái và trái phiếu phải thu của các doanh nghiệp giảm 8,7%. Hoạt động tăng cường phát hành trái phiếu của chính phủ trong quý I và quý II năm 2012 được thực hiện trong bối cảnh lượng phát hành của 3 tháng cuối năm 2011 giảm mạnh do chính phủ cắt giảm đầu tư, nâng lãi suất và thực hiện các biện pháp khác nhằm kiềm chế tỷ lệ lạm phát cao.

P.V (Theo ADB Asia Bond Monitor)