Mỹ bị tố vi phạm nghiêm trọng luật nhân đạo quốc tế

Máy bay Mỹ bị nghi là đã ném bom vào một bệnh viện của tổ chức "Bác sỹ không biên giới" ở Kunduz, Afghanistan sáng sớm ngày 3/10/2015

Tổ chức “Bác sỹ không biên giới” cho biết, họ đã bị sốc thực sự và yêu cầu Washington có câu trả lời cho vụ việc này, đồng thời nhấn mạnh rằng, tất cả vị trí hoạt động, các cơ sở bệnh viện của tổ chức này đều đã được thông báo cho tất cả các lực lượng chiến đấu trên chiến trường Afghanistan.

Theo thông báo mới nhất, vụ ném bom vào bệnh viện Kunduz làm ít nhất 19 người thiệt mạng, trong đó có 12 nhân viên của tổ chức y tế và 7 bệnh nhân. Như lời kể của bà Neha Thakkar phụ trách thông tin-báo chí của Ủy ban Quốc tế Chữ thập đỏ, thảm kịch này sẽ ảnh hưởng đến khả năng dành trợ giúp y tế cho người dân Afghanistan.

“Các đồng nghiệp của chúng tôi từ tổ chức “Bác sĩ không biên giới” đã bị giết hại. Đây là sự vi phạm nghiêm trọng luật nhân đạo quốc tế và sẽ ảnh hưởng đến khả năng cung cấp trợ giúp y tế cho cư dân Afghanistan dù họ đang thực sự cần” -  bà Thakkar cho biết.

Theo lời bà Thakkar, tại bệnh viện cũng có 2 nhân viên của Hội Chữ thập đỏ, nhưng may mắn thoát chết. Ủy ban Chữ thập đỏ Quốc tế chưa nắm được số liệu chính xác, nhưng tổ chức dự định liên hệ với tất cả các bên hữu quan xung đột ở Afghanistan để tìm lối thoát khỏi tình trạng phức tạp.

Các phái đoàn Liên Hiệp Quốc tại Afghanistan cũng mạnh mẽ lên án các cuộc không kích vào bệnh viện ở Kunduz.

Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc Ban Ki-moon ngày 3/10 thông qua người phát ngôn ra tuyên bố, lên án mạnh mẽ vụ không kích này và kêu gọi tiến hành điều tra công minh và triệt để đối với vụ không kích.

Trong khi đó, Nhà Trắng hôm qua (3/10) đã phát đi một tuyên bố của Tổng thống Barack Obama, gửi lời chia buồn của người dân Mỹ tới Tổ chức "Bác sỹ không biên giới" và thân nhân những người không may thiệt mạng trong vụ ném bom.

“Bộ Quốc phòng đã tiến hành một cuộc điều tra đầy đủ và chúng tôi sẽ chờ đợi kết quả của cuộc điều tra trước khi đưa ra một phán quyết dứt khoát về hoàn cảnh dẫn đến thảm kịch này” – CNN trích lời Tổng thống Obama.

Trên trên trang Facebook của mình, Đại sứ quán Mỹ tại Kabul, thủ đô Afghanistan cũng tuyên bố “để tang cho các cá nhân và gia đình bị ảnh hưởng bởi sự cố bi thảm ở bệnh viện do Tổ chức “Bác sỹ không biên giới” điều hành và cho tất cả những người bị ảnh hưởng bởi tình trạng bạo lực ở thành phố Kunduz”.

Tướng John F. Campbell - chỉ huy quân sự hàng đầu của Mỹ và NATO tại Afghanistan thì cho hay, ông đã nói chuyện với Tổng thống Afghanistan Ashraf Ghani về vụ không kích nói trên.

“Trong khi chúng tôi đang làm việc để kiểm tra kỹ lượng vụ việc và xác định những gì đã xảy ra, mọi suy nghĩ và cầu nguyện của chúng tôi vẫn tiếp tục hướng về những người bị ảnh hưởng trong thảm kịch này. Chúng tôi vẫn tiếp tục tham mưu, giúp các đối tác Afghanistan của chúng tôi trong cuộc chiến chống các phần tử nổi dậy. Chúng tôi vẫn sẽ thực hiện tất cả các bước hợp lý như thường lệ để bảo vệ thường dân khỏi bị tổn hại”, Tướng John F. Campbell nói.

Trước đó, NATO  đã thông báo mở cuộc điều tra về vụ việc. Trong Khối Liên minh không loại trừ khả năng là đòn không kích vào bệnh viện ở Kunduz là do máy bay Không lực Mỹ tiến hành. 

Vụ việc xảy ra vào khoảng ngày thứ 6 của cuộc giao tranh giữa lực lượng chính phủ Afghanistan – được hỗ trợ bởi cố vấn quân sự và sức mạnh không quân Mỹ - và lực lượng nổi dậy Taliban, đã xâm chiếm thành phố Kunduz - một thành phố chiến lược trung tâm trên đường cao tốc chính giữa Kabul và Tajikistan vào đầu tuần này.

Tuy nhiên, theo Tổ chức “Bác sỹ không biên giới”, vào thời điểm bệnh viện Kunduz bị đánh bom, không có nhân viên nào nhìn thấy bất kỳ chiến binh nào của Taliban ở đó hay gần đó.

“Nếu có một hoạt động quân sự lớn xảy ra ở đó, nhân viên của chúng tôi đã có thể nhận thấy”, Christopher Stokes, Tổng giám đốc Tổ chức “Bác sỹ không biên giới” khẳng định với hãng tin CNN.

Trong một bài viết trên trang web của tổ chức này, Lajos Zoltan Jecs - một y tá cho biết, ông đang ngủ an toàn trong một căn phòng cho đến khi bị đánh thức bởi một tiếng nổ lớn. Các vụ đánh bom kéo dài khoảng một giờ.

Khi ông đi đến giúp đỡ những người bị thương, ông và những người khác cố gắng cứu một bác sỹ nhưng ông này đã qua đời trên một chiếc bàn văn phòng. Các y tá khác còn thấy 6 bệnh nhân đã bị chết cháy ngay trên giường bệnh. Một bệnh nhân đã chết trên bàn mổ.

Bệnh viện Kunduz đã bị phá hủy một phần sau vụ đánh bom.