Làm thế nào để tiêu diệt 3 vạn quân IS?

Hôm nay, 24/11, Tổng thống Pháp sẽ sang Mỹ để thuyết phục chính quyền Obama gia tăng hoạt động chống IS

Kẻ thù "muôn hình vạn trạng"

Sau loạt khủng bố ở Paris, Tổng thống François Hollande cam kết sẽ tiêu diệt nhóm IS. Nhưng để chiến thắng 30 nghìn tay súng của IS đang kiểm soát một phần Iraq và Syria, cần phải huy động một “liên minh rộng lớn và duy nhất”. Lãnh đạo Pháp đang nỗ lực thuyết phục các cường quốc thế giới với lập luận là nếu IS đã chọn Pháp để tấn công thì các nền dân chủ trên thế giới cũng nằm trong mục tiêu của khủng bố.

Nằm trong khuôn khổ cuộc vận động này, trong bốn ngày kể từ 23/11, tiếp Thủ tướng Anh tại Paris, bay sang Washington gặp Tổng thống Mỹ, trở về Paris thảo luận với Thủ thướng Đức rồi sau đó sang Moskva gặp Tổng thống Nga ngày 26/11, Tổng thống François Hollande muốn hoàn tất một chiến lược chung.

Trước khi cuộc chạy “việt dã” của ông Hollande bắt đầu, bài xã luận của tờ Le Figaro hôm 21/11 nhận định, dường như nước Pháp đang đơn độc trong cuộc chiến chống IS. Bị truy đuổi trên khắp mặt trận, thậm chí ngay trên lãnh thổ Pháp, và mới đây là trên vùng đất châu Phi, nước Pháp đang nhận ra là đang bị lún sâu trong một cuộc chiến toàn diện: từ thô sơ tới phức tạp, từ quân sự tới hệ tư tưởng, trên quy mô thế giới hay ngay trên lãnh thổ. Thế nhưng, nước Pháp đang đơn độc trên cuộc chiến chống lại một kẻ thù "muôn hình vạn trạng", một hiểm họa vượt quá khả năng của nước Pháp về quy mô và bản chất.

Các nước châu Âu tuyên bố sánh vai cùng với nước Pháp, cùng đưa ra những quyết định hợp lý. Họ hứa kiểm tra đường biên giới bên ngoài, phối hợp các cơ quan tình báo thường bị quá tải, chống tình trạng buôn lậu vũ khí từng bị lơ là và cuối cùng là lập danh sách hành khách đi đường hàng không, dự án này bị ngừng từ bốn năm nay vì những lý do tư pháp…

Song, Le Figaro nhấn mạnh rằng các nước láng giềng hay đối tác của Pháp không ở trong tình trạng chiến tranh. Rất nhiều nước tin là có thể tránh được hành động khủng bố của tổ chức IS  hay Al Qaeda nếu can thiệp ít nhất có thể được. Họ không đưa quân tới nước Trung Phi hay khu vực sa mạc Sahel, bất chấp “điều khoản tương trợ” mà Paris kêu gọi.

Sau vụ khủng bố tại thủ đô Bamako, Mali, các nước này sẽ còn nhụt chí hơn. Sau gần 3 năm chiến đấu ác liệt, hòa bình vẫn chưa được lập lại tại Mali. Còn nước Pháp, vì tham chiến tại đây, lại trở thành một ác quỷ Satan trong con mắt của lực lượng thánh chiến Hồi giáo trên toàn thế giới. Nước Pháp đang phải trả giá cho việc quân đội Mỹ rút lui tại đây mà chẳng mất mát gì. Ngoài nguy cơ khủng bố, Paris còn đang hứng thêm sự đơn độc trong cuộc chiến này.

Chìa khóa nằm trong tay Nga

Xét về quan điểm của các nước mà Pháp đang muốn vận động, cho đến nay, Nga can thiệp vào Syria nhưng theo một chiến lược riêng, yểm trợ cho quân đội Damas trong khi liên quân do Mỹ lãnh đạo hậu thuẫn cho lực lượng Kurdistan và phe nổi dậy do phương Tây vũ trang. Trong liên quân phương Tây, không quân Anh chỉ thực hiện một vài phi vụ ở Iraq còn Đức chỉ giới hạn ở vai trò huấn luyện và cung cấp thiết bị quân sự.

Tuy nhiên, từ khi xảy ra khủng bố tại Pháp, Luân Đôn có dấu hiệu thay đổi. Ngày 23/11, tại Paris, Thủ tướng David Cameron tuyên bố cam kết hậu thuẫn mạnh mẽ Paris và cho Pháp sử dụng căn cứ không quân Anh tại đảo Chypres cũng như sẽ tiếp xăng cho chiến đấu cơ Pháp oanh kích IS tại Syria.

Phát biểu tại Malaysia nơi ông tham dự hội nghị thượng đỉnh ASEAN ở Kuala Lumpur, Tổng thống Mỹ Barack Obama nói: “Đồng thời với việc triệt hạ IS trên chiến trường, chúng tôi sẽ triệt hạ chúng và lấy lại đất đai mà chúng chiếm; chúng tôi sẽ cắt đứt nguồn tài chính; chúng tôi sẽ truy lùng đội ngũ lãnh đạo của chúng; chúng tôi sẽ phá hủy mạng lưới của chúng và đường dây cung cấp cho chúng; và chúng tôi rốt cuộc sẽ triệt hạ chúng, và trong khi thực hiện điều đó, chúng tôi muốn đảm bảo rằng chúng tôi sẽ không đánh mất các giá trị và nguyên tắc của chúng tôi”. Tổng thống Mỹ cảnh báo mọi người không nên chìm trong sợ hãi, vì ông cho rằng “đó là điều chủ yếu mà chúng muốn”. Ông Obama nói rằng “công cụ mạnh nhất” trong cuộc chiến chống lại những kẻ cực đoan là “nói rằng ‘chúng tôi không sợ hãi’”.

Quân đội Nga và Mỹ gần đây đã trao đổi thông tin phối hợp oanh kích và đích thân Tổng thống Nga ra lệnh cho các tàu chiến trong Địa Trung Hải hợp tác với đồng minh Pháp mà lực lượng nồng cốt là hàng không mẫu hạm Charles De Gaulle đã đến vùng hành quân. Cũng phải nói rõ là Nga bắt đầu hợp tác với phương Tây từ khi an ninh Nga xác nhận chiếc máy báy dân dụng bị rơi tại Ai Cập hồi cuối tháng 10/2015 là do bị IS gài bom “trả thù Nga” tham chiến tại Syria.

Có lẽ phải chờ đến ngày 26/11 tới đây, sau cuộc trao đổi Hollande-Putin tại Kremlin mới có thể biết rõ hơn về dự án “Đại liên quân”. Theo nhận định của Ngoại trưởng Pháp Laurent Fabius: IS là một con quỷ dữ có đến 30 nghìn chiến binh. Nhưng lẽ nào một liên quân gồm Pháp, Mỹ, Đức, Anh, Nga, Thổ Nhĩ Kỳ và nhiều nước khác không thắng nổi hay sao? Tổng tham mưu trưởng quân đội Pháp, tướng Pierre de Villiers, cảnh báo không thể đạt được chiến thắng quân sự trong ngắn hạn. Còn Bộ trưởng Quốc phòng Pháp Jean-Yves Le Drian cho rằng không thể thắng IS nếu không dùng đến lục quân. Vấn đề là chưa có quốc gia phương Tây nào, kể cả Pháp, sẵn sàng gửi quân tác chiến trên bộ.

Giới phân tích không tin chỉ với sức mạnh quân sự có thể dẹp yên IS, một tổ chức khủng bố lắm bạc nhiều tiền có tài khoản bạc tỷ cất giấu ở các thiên đường thuế. Chưa kể vấn đề là IS đã thâm nhập được vào các xã hội phương Tây rồi, rồi vấn đề kiểm soát biên giới giữa các nước châu Âu đã lộ rõ những điểm yếu sau các vụ tấn công Pháp mới đây.