Afghanistan: Những thách thức an ninh đối với tân Tổng thống Ashraf Ghani

Kỳ III: Tổng thống Hamid Karzai từng nhận tiền của CIA

07:00 | 26/09/2014

1,528 lượt xem
Theo dõi PetroTimes trên
|
Hơn 1 năm trước (29/4/2013), Tổng thống Hamid Karzai từng thừa nhận việc nhận tiền từ CIA trong 10 năm.

>> Kỳ II: Ai đứng sau những vụ ám sát chính trị gia

Ông Hamid Karzai đưa ra lời thú nhận kể trên sau khi tờ New York Times (Mỹ) số ra ngày 28/4/2013 tiết lộ: CIA đã bí mật chi hàng chục triệu USD không chứng từ, sổ sách (thường là dưới dạng tiền mặt đựng trong các giỏ mua hàng) để duy trì ảnh hưởng của họ đối với Tổng thống Afghanistan. Phát biểu này của Tổng thống Hamid Karzai được đưa ra tại một cuộc họp báo ở Phần Lan hôm 29/4/2013. Mặc dù Tổng thống Hamid Karzai đã thừa nhận việc nhận tiền từ CIA trong 1 thời gian dài, nhưng người dân Afghanistan và giới chuyên môn cũng như dư luận vẫn còn nhiều câu hỏi chưa có lời đáp xung quanh chủ đề nhạy cảm này. Bởi CIA đã từ chối bình luận và giới truyền thông Mỹ cho biết, Washington không phải là quốc gia duy nhất bí mật chi tiền cho Phủ Tổng thống Afghanistan.

Một phần tử thuộc nhóm khủng bố Al -Qaeda

Tờ New York Times khi đó đã dẫn lời ông Khalil Roman, nguyên Chánh văn phòng của Tổng thống Hamid Karzai (2002-2005), theo đó số tiền này đến bí mật và đi cũng bí mật. Hàng bó USD được đóng vào các vali, ba lô và đôi khi là trong các túi nilon dùng khi đi mua sắm, đã được giao hàng tháng hoặc tương tự vậy tới Văn phòng Tổng thống Afghanistan.

Còn theo tờ Wall Street Journal, số tiền bí mật mà CIA chi cho Tổng thống Hamid Karzai chỉ là một phần nhỏ trong những cam kết hỗ trợ của Mỹ dành cho Afghanistan. Bởi Mỹ đã chi hàng trăm tỉ USD cho cuộc chiến tại Afghanistan kể từ sau vụ khủng bố 11/9/2001, nhưng phiến quân Taliban vẫn hoạt động mạnh, bất chấp số tiền kể trên đã được đổ vào nước này.

Theo giới chức Afghanistan, các khoản tài trợ bí mật này được Tổng thống Hamid Karzai dùng để thưởng cho những người ủng hộ và mua chuộc lòng trung thành của lãnh đạo các bộ tộc. Tổng thống Hamid Karzai cho biết, số tiền nhận từ CIA được giao cho Hội đồng An ninh Quốc gia Afghanistan và cơ quan này trực thuộc Văn phòng tổng thống suốt 10 năm qua. Cho tới nay không có bằng chứng nào cho thấy cá nhân ông Hamid Karzai đã nhận dù là một phần nhỏ số tiền kể trên bởi chúng được xử lý tại Hội đồng An ninh Quốc gia Afghanistan. Tổng thống Hamid Karzai từng tiết lộ (2010), có nhận các giỏ đựng đầy tiền euro từ chính phủ Iran, nhưng đó là một hình thức viện trợ minh bạch.

Vẫn theo tờ New York Times, sau vụ khủng bố 11/9/2001, CIA đã dùng tiền mua chuộc hàng loạt thủ lĩnh quân sự tại Afghanistan. Và khi thành lập chính phủ cho ông Hamid Karzai, CIA đưa những thủ lĩnh quân sự này vào nội các. Giới bình luận cho rằng, tiết lộ của giới truyền thông đã làm gia tăng những lo ngại về tiến bộ của Afghanistan sau hơn 10 năm can thiệp của nước ngoài, đặc biệt là Mỹ. Theo kế hoạch, các lực lượng Afghanistan sẽ chịu trách nhiệm chiến đấu với Taliban kể từ sau năm 2014, nhưng Mỹ đang lo lắng về quá trình chuyển giao bởi cho tới nay lực lượng an ninh của quốc gia này vẫn chưa đảm đương được trọng trách.

Dư luận quan tâm tới thông tin nói rằng, một phần trong số tiền kể trên từng rơi vào tay Taliban. Taliban từng tuyên bố, không muốn đàm phán trực tiếp với Chính phủ Afghanistan bởi coi Tổng thống Hamid Karzai là bù nhìn do Mỹ dựng lên. Mỹ cũng từng bác bỏ cáo buộc của Tổng thống Hamid Karzai khi ông cho rằng, Washington từng bí mật hòa đàm với Taliban ở Qatar. Thậm chí, ông Hamid Karzai còn cáo buộc Taliban và Mỹ bắt tay nhau để thuyết phục người dân Afghanistan rằng, tình trạng bạo lực sẽ ngày càng xấu đi nếu binh sỹ nước ngoài rút hết. Taliban từng tuyên bố: “Người Mỹ có đồng hồ, chúng ta có thời gian”.

Hơn 1,5 năm trước (12/3/2013), Giám đốc Cơ quan Tình báo Quốc gia Mỹ (NI) James Clapper nhận định, tuy những thành phần nòng cốt của mạng lưới khủng bố quốc tế Al Qaeda đã bị suy yếu và khó có thể gây ra "những vụ tấn công quy mô lớn" nhằm vào các nước phương Tây, nhưng các thành viên ngoan cố của lực lượng Taliban vẫn là mối đe dọa đối với những mục tiêu của Mỹ tại Afghanistan.

Ông James Clapper còn cảnh báo, nền kinh tế Afghanistan có thể đi xuống cùng với sự suy giảm các khoản viện trợ của phương Tây sau khi phần lớn liên quân do NATO đứng đầu rút khỏi đây vào năm tới, trong khi những thành quả chiến trường tại những khu vực sắp bàn giao quyền kiểm soát an ninh cho các lực lượng Afghanistan lại khiêm tốn và mong manh.

Trước khi trở thành Tổng thống, ông Hamid Karzai từng là thủ lĩnh bộ tộc Popolzai ở miền Nam Afghanistan, từng là người ủng hộ Taliban, nhưng sau đó lại là một trong những người chống Taliban quyết liệt nhất. Việc ông Hamid Karzai được làm bố ở tuổi 49 từng trở thành thông tin được dư luận Afghanistan quan tâm nhất hồi hạ tuần tháng 1/2007. Đệ nhất phu nhân Zeenat Quraishi khoẻ mạnh sau khi sinh hạ được hoàng tử Mirwais.

Được biết, Tổng thống Hamid Karzai đã đặt tên con là Mirwais, dựa theo tên của Mirwais Khan, tiểu vương người Pashtun từng cai trị tỉnh Kandahar hồi thế kỷ 18. Sau 8 năm cưới (1999-2007), Tổng thống Hamid Karzai mới có niềm vui làm bố và vợ ông (là bác sỹ) rất ít khi xuất hiện cùng chồng trước công chúng.

Đông Ngàn - Từ Sơn