Khi đo hạnh phúc bằng mét vuông

Nói là nỗ lực không ngưng nghỉ bởi lẽ, trong Luật Nhà ở 2005 có quy định nhà ở thương mại không được nhỏ hơn 45m². Và nỗ lực ấy đã được đền đáp bởi Luật Nhà ở ban hành năm 2014, bỏ quy định giới hạn diện tích tối thiểu 45m² đối với căn hộ chung cư thương mại, mà chỉ nêu chung chung là phải xây dựng theo kiểu căn hộ khép kín, diện tích sàn theo tiêu chuẩn, quy chuẩn xây dựng.

Thế nhưng đến giờ này, vẫn có không ít ý kiến không đồng tình việc cho phép xây dựng những căn hộ “xinh xinh” như thế bởi nhiều lẽ.

Căn hộ 25m2

Có ý kiến lo rằng, sẽ tạo nên sự quá tải dồn lên các khu đô thị hiện đã đông đúc quá mức chịu đựng. Số lượng những người ngoại tỉnh dồn về nội đô ngày càng tăng khiến các vấn đề phát sinh về giao thông, môi trường, công trình công cộng ngày càng trở nên nghiêm trọng.

Ý kiến khác cho rằng, căn hộ nhỏ sẽ tăng mật độ dân số, gây ra sự quá tải không chỉ ngay trong diện tích mỗi căn hộ, mà còn dồn lên các công trình công cộng, không gian chung ấy. Từ đó, sẽ dẫn đến kết cấu công trình chung của tòa nhà bị ảnh hưởng, chất lượng công trình nhanh bị xuống cấp, thậm chí hỏng hóc, xập xệ…

Lại có ý kiến nhận định, khi chấp nhận cho phép các căn hộ 25m² ra đời, khác nào thay những “căn nhà ổ chuột cũ” thành một kiểu “căn hộ ổ chuột mới”. Đô thị sẽ làm sao văn minh, sạch đẹp, hiện đại được, nếu người dân vẫn đang ở chồng chất lên nhau, trong một căn hộ chật hẹp, không khác nhà trọ bình dân là mấy…

Mọi lo lắng đều có lý, chỉ có một điều cần cân nhắc, đó là Hiến pháp năm 2013 đã khẳng định “Công dân có quyền có nơi ở hợp pháp” (Điều 22), “Mọi người có quyền sở hữu về thu nhập hợp pháp, của cải để dành, nhà ở…” (Điều 32) và Nhà nước phải “có chính sách phát triển nhà ở, tạo điều kiện để mọi người có chỗ ở” (Điều 59).

Một vấn đề được đặt ra, căn hộ thương mại từ 45m² trở lên hiện nay chí ít cũng 500-600 triệu đồng. Vậy những người có thu nhập thấp liệu bao nhiêu lâu mới có đủ tiền để thuê hay sở hữu những căn hộ ấy.

Cũng xin lưu ý, ở Việt Nam ta hiện nay có hàng chục triệu người như thế và ai dám tước đi cơ hội quyền có nhà ở của họ?

Ở đây dường như có một khái niệm đang tồn tại là lấy số mét vuông nhà ở để định vị niềm hạnh phúc của con người, không chỉ trong lĩnh vực chỗ ở.

Cách đây ít lâu, Nhà tình thương Hạnh Phúc ở xã Bình Hưng (huyện Bình Chánh, TP HCM) bị chính quyền địa phương ra quyết định ngưng hoạt động sau 9 năm tồn tại yên ả và thấm đẫm tình thương yêu với các em.

Lý do cũng rất đơn giản, vì ở đây đã thiếu số “mét vuông” theo quy định về cơ sở vật chất.

Khi nêu lý do đóng cửa Nhà tình thương Hạnh Phúc, UBND xã Bình Hưng cho rằng, theo Nghị định 68 và 81 của Chính phủ cũng như chỉ đạo của Sở Lao động - Thương binh và Xã hội thành phố, những cơ sở chưa có giấy phép, không đủ điều kiện phải dừng hoạt động. Cụ thể tại nhà Hạnh Phúc, diện tích hiện nay chỉ hơn 200m² dành cho hơn 30 trẻ, trong khi theo quy định, cơ sở bảo trợ ở nông thôn phải đạt 30m² một người.

Quy định cũng nêu rõ, các cơ sở bảo trợ xã hội chăm sóc, nuôi dưỡng từ 25 người trở lên phải có khu nhà ở, khu bếp, nơi vui chơi giải trí, hệ thống cấp, thoát nước, đường đi nội bộ... trong khi nhà Hạnh Phúc không đáp ứng được.

Tôi tin chắc rằng, các nhà hoạch định chính sách đã lo cho hạnh phúc tương lai của các em nên mới quy định ra như thế!

Một niềm hạnh phúc được đo đếm bằng một con số mét vuông cụ thể.

Tuy nhiên, lần lại các quy định trong Luật Bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em, Điều 5 ghi rõ: Việc bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em là trách nhiệm của gia đình, nhà trường, Nhà nước, xã hội và công dân. Trong mọi hoạt động của cơ quan, tổ chức, gia đình, cá nhân có liên quan đến trẻ em thì lợi ích của trẻ em phải được quan tâm hàng đầu.

Vâng, không biết trong quyết định giải tán Nhà tình thương Hạnh Phúc kia, lợi ích của các em đã được quan tâm đến đâu, ở “hàng đầu” hay “hàng” nào, bởi trong hơn 30 em ở đây, có nhiều em không nơi nương tựa.

Ai cũng hiểu rằng, khi nhà tình thương kia không còn nữa, nhiều em sẽ khó tránh khỏi cảnh lang thang ngoài đường phố.

Ở đấy, số mét vuông dành cho các em sẽ rất nhiều, nhưng tình thương trong trái tim của các em thì tan nát…

Quả là hạnh phúc của con người đâu chỉ được đo bằng mét vuông!

Nhằm thực hiện Điều 59 của Hiến pháp là Nhà nước phải “có chính sách phát triển nhà ở, tạo điều kiện để mọi người có chỗ ở”, việc sửa bỏ số mét vuông cứng nhắc ở Luật Nhà ở 2014 và việc cho phép thực hiện thí điểm xây dựng căn hộ 25m² là việc làm có giá trị về cả đạo lý và pháp lý.

Thông tin từ Bộ Xây dựng cho hay, Bộ đang triển khai nghiên cứu để ban hành Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về nhà chung cư. Trong thời gian chờ ban hành quy chuẩn này, đối với căn hộ chung cư thương mại, có thể áp dụng tạm thời tiêu chuẩn diện tích tối thiểu không nhỏ hơn 25m². Diện tích này tương đương quy định hiện hành về diện tích tối thiểu đối với căn hộ chung cư nhà ở xã hội và phải bảo đảm thiết kế, xây dựng theo kiểu căn hộ khép kín.

Từ đó, Chiến lược Phát triển nhà ở quốc gia đến năm 2020 và tầm nhìn đến năm 2030 đã đề ra mục tiêu đến năm 2020 là 8m² sàn/người.

Đó cũng là nỗi lo chung của quốc gia nhằm đem lại hạnh phúc cho mọi gia đình, mà chỗ ở mới chỉ là một trong những nhu cầu thiết yếu mà thôi.