IS: Giờ cáo chung đã điểm?

Lực lượng an ninh Iraq chuẩn bị tấn công nhóm Nhà nước Hồi giáo từ bên ngoài thành phố Tikrit

Trong 2 tuần qua, hàng nghìn binh sĩ, cảnh sát Iraq cùng lực lượng dân quân và các tay súng bộ lạc địa phương đã tham gia chiến dịch quy mô nhằm đẩy lùi các chiến binh Nhà nước Hồi giáo (IS) ra khỏi Tikrit.

Trận chiến tại Tikrit được xem là sự chuẩn bị cho một chiến dịch lớn được lên kế hoạch vào tháng 4 và tháng 5 tới nhằm giành lại Mosul, thành phố lớn có đông người Sunni sinh sống ở miền bắc Iraq và bị IS chiếm đóng từ giữa năm ngoái. Tikrit nằm trên tuyến đường nối thủ đô Baghdad và Mosul.

Quân đội Iraq hôm qua tuyên bố sẽ đánh bật lực lượng IS khỏi Tikrit trong vài ngày tới. Tất cả đều là những dấu hiệu cho thấy sự cáo chung của IS đã điểm.

Tuy nhiên, chuyên gia về khủng bố J.M. Berger, đồng tác giả cuốn “IS: Nhà nước Khủng bố”, nói: “Còn quá sớm để nói rằng IS sắp bị tiêu diệt”.

Một phân tích hồi đầu tháng này của Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW) đã đưa ra một đánh giá thẳng thừng về tình trạng thiếu tiến bộ trong các nỗ lực đẩy lui IS: “Các vùng kiểm soát cốt lõi của IS bên trong Iraq và Syria chưa di dời nhiều kể từ khi các chiến dịch chống IS bắt đầu hồi tháng 6 năm ngoái”. Bản phân tích còn nêu ra nỗ lực chống IS đã chỉ có tác dụng xoá bỏ IS khỏi một số trong các vị trí tiền tuyến quan trọng ở Iraq và Syria.

Theo chuyên gia quân sự của ISW Christopher Harmer, trong những ngày qua, lực lượng IS đã chứng tỏ khả năng chiến đấu công khai. Hiện chúng có lợi thế cạnh tranh là cho nổ các thiết bị tự chế, những áo khoác tự sát, những tay đánh bom tự sát, các thiết bị tự chế gắn trong xe – tất cả những thứ đã gây khó khăn cho guồng máy chiến tranh Mỹ, mà lực lượng an ninh Iraq gần như không thể nào khắc phục được.

Những người đặt hy vọng vào ngày tàn của IS cũng đã trông mong vào những tin tức về xung đột nội bộ và tin tức về việc nhóm này đã đưa ra hành quyết những người định đào ngũ, hàng chục người một lúc. Ông Harmer cảnh báo chớ nên coi những tin tức đó là “một dấu hiệu của sự yếu thế”. Ông giải thích: “Những vụ hành quyết nội bộ là dấu hiệu của một chế độ độc tài và đó là cách cai trị của họ”.

Các giới chức tình báo hàng đầu của Mỹ cũng đã lo ngại về việc viết điếu văn cho nhóm IS. Giám đốc CIA John Brennan nói với Hội đồng Đối ngoại Mỹ tuần trước rằng: “Tôi nghĩ chúng ta đang chứng kiến ngay lúc này những dấu hiệu rất nghiêm trọng là động cơ IS đang bị hư hại. Điều đó không có nghĩa là chúng đã mất hết sức”.

Ông Brennan nói bất chấp những nỗ lực quảng bá các trở ngại của Nhà nước Hồi giáo, “một số đáng kể các cá nhân đang tới Iraq hay Syria, tìm cách tham gia lực lượng với IS”. Các giới chức Mỹ cũng đã từ chối không thay đổi thẩm định về lực lượng chiến đấu Nhà nước Hồi giáo, và định con số ở mức từ 20 đến 30 nghìn chiến binh, một phần lớn vì luồng chiến binh nước ngoài tiếp tục đổ vào.

Các chuyên gia về khủng bố nói sau khi đã hứng chịu những mất mát ở Iraq và Syria, Nhà nước Hồi giáo đang tìm cách quảng bá những thành quả ở các nơi khác. Nổi bật là ở Libya, nơi IS dường như đang kiểm soát một số lực lượng địa phương, và ở Nigeria, nơi Boko Haram đã cam kết trung thành với IS.

Chuyên gia về khủng bố J. M. Berger nói những thắng lợi như ở Libya và Nigeria là đáng kể. Theo ông, liên minh chống IS sẽ cần phải có thêm những thành công tại các khu vực mà IS đang nắm ở Iraq và Syria.