Đề xuất cho NĐT ngoại mua cổ phiếu không có quyền biểu quyết

Thị trường chứng khoán cần những "cú hích" để phát triển.

Còn với nhiều tập đoàn tài chính đa quốc gia, tuy đã được cấp mã số giao dịch nhưng phần lớn chưa vào Việt Nam. Hiện chỉ có 1 số tập đoàn đã triển khai kinh doanh chứng khoán tại Việt Nam, tuy nhiên qui mô giao dịch còn ở mức độ khiêm tốn, dù trên thực tế họ là những nhà đầu tư lớn nhất. Theo qui định hiện hành, tỷ lệ sở hữu của nhà đầu tư nước ngoài trong các doanh nghiệp niêm yết còn quá hạn hẹp so với thông lệ quốc tế.

Nghiên cứu hoạt động của nhà đầu tư gián tiếp cho thấy, đa phần các công ty quản lý quỹ nước ngoài, các tổ chức môi giới chứng khoán toàn cầu, các ngân hàng đầu tư chưa thiết lập văn phòng đại diện hay chi nhánh tại Việt Nam hầu như không bao giờ tham dự đại hội cổ đông tại các doanh nghiệp niêm yết. Điều đó có nghĩa họ không quan tâm nhiều đến việc nắm giữ cổ phiếu phổ thông có quyền biểu quyết hay không có quyền biểu quyết.

Với các nhà đầu tư nước ngoài hiện diện tại Việt Nam, nhiều tổ chức trong số này cũng không coi trọng lắm vấn đề phải tuyệt đối nắm giữ cổ phần phổ thông có quyền biểu quyết trong mọi trường hợp, vì họ đầu tư vào nhiều công ty và tỷ trọng vốn trong từng doanh nghiệp là không nhiều . Điều quan trọng là họ có cơ hội mua cổ phiếu phổ thông tại những doanh nghiệp tốt. VAFI đưa ra ví dụ trường hợp cổ phiếu Vinamilk là loại cổ phiếu nhiều nhà đầu tư nước ngoài ưa chuộng nhưng cơ hội nắm giữ là khó vì đã hết room.

Do đó, VAFI kiến nghị Ủy ban Chứng khoán Nhà nước nên nghiên cứu về cơ chế giao dịch NVS của thị trường chứng khoán Thái Lan. Tại thị trường này, khi một loại cổ phiếu nào đó hết room, thường thuộc các ngành hạn chế đầu tư gián tiếp như lĩnh vực ngân hàng, nhà đầu tư gián tiếp được mua không hạn chế số lượng cổ phiếu phổ thông từ nhà đầu tư nội địa, hệ thống giao dịch của SET, trung tâm lưu ký sẽ phân loại và ghi nhận loại chứng khoán NVS. Khi lập danh sách cổ đông tham dự đại hội cổ đông tại một thời điểm nào đó, họ sẽ có danh sách những nhà đầu tư nắm giữ NVS để phân biệt và loại trừ.