Đằng sau sự mất tích của sàn giao dịch Bitcoin hàng đầu thế giới

Mt.Gox là một trong những sàn giao dịch đồng tiền điện tử Bitcoin (BTC) đầu tiên và lớn nhất trên thế giới (khoảng 1 triệu người, chủ yếu là người nước ngoài) nên thông tin kể trên thực sự thu hút sự quan tâm của dư luận. Cũng trong ngày 26/2, Văn phòng Luật sư tại New York, Mỹ đã triệu tập Giám đốc điều hành (CEO) Mt.Gox Mark Karpeles. Thiệt hại ước tính dựa trên giá trị hiện tại của đồng Bitcoin (BTC) từ vụ Mt.Gox có thể lên đến hơn 300 triệu USD. Trước Mt.Gox, một sàn giao dịch Bitcoin ở Trung Quốc cũng biến mất (tháng 10/2013) khiến hơn 1.000 khách hàng sử dụng dịch vụ này mất trắng 4-5 triệu USD.

Tiền ảo Bitcoin vẫn đang đi từng bước vào đời sống mạng

Ngày 25/2, Chánh văn phòng nội các Nhật Bản, ông Yoshihide Suga cho biết, các tổ chức có liên quan như Công ty dịch vụ tài chính và Cục cảnh sát quốc gia đang thu thập thông tin về Mt.Gox. Trước đó, Bộ Tài chính, cảnh sát, giới quản lý tài chính và các ban ngành của Nhật Bản cũng đã thu thập thông tin về Mt.Gox. Cũng trong ngày 25/2, cộng đồng sử dụng BTC đã rơi vào tình trạng hỗn loạn sau khi sàn giao dịch Bitcoin lớn thứ ba thế giới Mt.Gox có trụ sở tại Nhật Bản đột nhiên biến mất hoàn toàn khỏi mạng Internet. Bởi khi khách hàng truy cập trang giao dịch của sàn Mt.Gox tại địa chỉ http://www.mtgox.com/ chỉ thấy hiện ra một trang màu trắng trong khi mọi giao dịch đều không thể thực hiện được.

Việc này diễn ra sau khi rộ lên nhiều tin đồn sàn giao dịch này đã bị đánh cắp 744.000 BTC và đang nợ tới 174 triệu USD. Văn phòng làm việc của Mt.Gox ở thủ đô Tokyo cũng không hoạt động. Trước đó, Mt.Gox từng phải ngừng tất cả các giao dịch rút tiền trong khi lượng tiền rút ra tăng mạnh. Động thái này xuất hiện sau khi 2 ông trùm Bitcoin là Pascal Reid và Michel Abner Espinoza bị bắt tại Mỹ (27/1) với cáo buộc rửa tiền và tham gia vào các hoạt động kinh doanh dịch vụ tiền tệ không được cấp phép.

Theo giới truyền thông, tại các sàn giao dịch, đồng BTC bị "tuột dốc" không phanh khi mất đi 20% giá trị và tỷ giá hiện tại của đồng tiền Internet này chỉ ở mức 517 USD/1 BTC. Trong tuyên bố chung đưa ra ngày 25/2, những người đứng đầu 6 sàn giao dịch BTC lớn nhất thế giới như Coinbase, Kraken, BitStamp, Circle, BTC China và Blockchain đều khẳng định, những thách thức mà Mt.Gox gặp phải thời gian qua chỉ là vấn đề của riêng công ty này, không phản ánh “tính ổn định cũng như giá trị của đồng BTC nói riêng và ngành kinh doanh tiền ảo nói chung”.

Giới chuyên gia cho rằng, việc Mt.Gox đóng cửa là một "sự thất bại lớn" đối với cộng đồng sử dụng BTC, đồng thời cho thấy sự tồn tại của đồng tiền điện tử này đang rất "mong manh" và việc Mt.Gox phá sản không chỉ khiến giới đầu tư thất vọng, mà còn khiến việc giao dịch trong thế giới tiền ảo có thể bị kiểm soát chặt chẽ hơn. Ngày 24/2, công ty an ninh Trustwave cho biết, tin tặc đã lợi dụng hàng trăm nghìn máy tính bị nhiễm mã độc để đánh cắp BTC và hàng chục đồng tiền ảo khác từ người dùng. Nhiều chuyên gia cho rằng, Bitcoin sẽ không trở thành một đồng tiền hợp pháp chừng nào đồng tiền ảo này còn biến động mạnh về giá và chưa thực sự an toàn. Tuy nhiên, việc truy tìm nguồn gốc càng khiến cho Bitcoin hấp dẫn. Một số chuyên gia coi Bitcoin là công cụ tài chính được người mua hy vọng sẽ tăng giá trị trong tương lai, như đầu tư chứng khoán.

Theo tuyên bố của Robocoin, hãng quản lý hệ thống ATM Bitcoin, cuối tháng 2, các cây rút tiền Bitcoin sẽ được đặt tại thành phố Seattle, bang Washington, và thành phố Austin, bang Texas. Trước đó, Robocoin cũng đã lập máy ATM Bitcoin đầu tiên tại thành phố Vancouver của Canada và sẽ mở thêm cây rút tiền tại Calgary, Alberta vào cuối tháng 2. Theo Wall Street Journal, Jordan Kelley, Giám đốc điều hành của hãng Robocoin và là nhà sản xuất máy ATM Bitcoin cho biết, máy ATM Bitcoin dễ sử dụng, đơn giản như việc rút tiền mặt từ máy ATM thông thường.

Máy ATM bitcoin hoạt động dễ dàng và giống như máy rút tiền thông thường

Giới chức châu Âu thường xuyên cảnh báo về các rủi ro có thể gặp phải khi dùng Bitcoin thay cho tiền thật. Theo giới truyền thông, Đức trở thành quốc gia đầu tiên thừa nhận Bitcoin có chức năng của tiền tệ (tháng 8/2013) thì Phần Lan, Na Uy chỉ coi là hàng hóa. Ngày 20/1, Ngân hàng trung ương Phần Lan tuyên bố, Bitcoin không đáp ứng được tiêu chuẩn của tiền tệ. Singapore đã ban hành những hướng dẫn mới và thực hiện việc đánh thuế trên những lợi nhuận thu được từ việc kinh doanh Bitcoin. Theo Financial Times, Anh hiện đánh thuế 20% đối với giao dịch mua bán Bitcoin. Sở thuế vụ Mỹ vẫn chưa đưa ra hướng dẫn nào về Bitcoin ngoài việc tuyên bố đang bàn bạc về vấn đề này. Đã có nhiều người cảnh báo, Bitcoin có thể là một vụ lừa đảo thế kỷ bởi nhiều nguyên nhân khác nhau.

Mặc dù là một trong những thị trường giao dịch Bitcoin lớn nhất thế giới (gần 10 triệu giao dịch trong tháng 11/2013), nhưng người Trung Quốc vẫn không thể mua Bitcoin bởi Bắc Kinh đã cấm các thể chế tài chính thu xếp các giao dịch tài chính bằng Bitcoin. Được biết, đầu tháng 12/2013, trước "cơn sốt Bitcoin" đang ngày càng lan rộng tại Trung Quốc (sàn giao dịch Bitcoin lớn nhất Trung Quốc là BTC China có lượng giao dịch trên 10.000 Bitcoin/ngày, tương đương hơn 200 triệu NDT), ngân hàng trung ương nước này cùng một số cơ quan chính phủ đã cấm các ngân hàng và tổ chức tài chính cung cấp các loại dịch vụ liên quan đến Bitcoin. Sau quyết định kể trên, giá trị của Bitcoin đã giảm từ 7.000 NDT/Bitcoin xuống còn 4.523 NDT/Bitcoin trong ngày 5/12/2013, khiến tổng giá trị của hơn 12 triệu Bitcoin đang trong lưu thông bị mất hơn 5 tỷ USD.

Trong một diễn biến liên quan, đồng tiền ảo Bitcoin lại được phép lưu hành tại Thái Lan bắt đầu từ tháng 2/2014 bất chấp việc người ta vẫn tranh cãi về tính hợp pháp của nó. Việc này diễn ra sau thông báo của Ngân hàng trung ương Thái Lan: luật pháp Thái Lan không có điều khoản điều chỉnh đồng tiền số. Theo thông báo của Giám đốc điều hành Bitcoin David Barnes, câu trả lời của Ngân hàng trung ương Thái Lan sẽ giúp đồng Bitcoin được đưa vào hoạt động.