Có nên uống rượu pha mật gấu?

Nguyên nhân là bởi nhiều người cứ truyền tai nhau về việc pha mật động vật vào rượu để uống chữa bệnh, hay làm đẹp da, tăng sức khỏe phòng the một cách vô căn cứ, để rồi hậu quả là những ngộ độc, thậm chí, gây chết người không đáng có đã xảy ra, bất chấp cho đến nay chưa có nghiên cứu nào chính thống khẳng định việc uống mật hay uống rượu pha mật động vật là có lợi!

Nhiều người phải nhập viện vì ngộ độc mật gấu

“Phong trào” uống rượu mật gấu có lúc trở thành... mốt và rất nhiều người rất thích dùng rượu ngâm mật gấu, vì cho rằng, mật gấu chữa được bách bệnh. Đặc biệt, không ít người trong giới mày râu còn “rỉ tai” nhau rằng, mật gấu có khả năng “tăng sức mạnh đàn ông”, dù cho đến nay, chưa thấy bất kỳ một bằng chứng khoa học nào khẳng định.

Đã vậy, nhiều người tự huyễn hoặc rằng, càng uống nhiều càng bổ, khiến năm nào Trung tâm Chống độc (Bệnh viện Bạch Mai) cũng phải tiếp nhận hàng chục ca cấp cứu vì nhiễm độc và biến chứng do uống mật gấu. Có trường hợp bị ngộ độc mật nặng dẫn đến suy gan, suy thận cấp nên (không tiểu tiện được, phải lọc máu nhiều ngày mới qua cơn nguy kịch).

Đó là chưa kể số bệnh nhân vào các bệnh viện khác trên cả nước, nên chưa thể có con số chính xác về số người bị ngộ độc rượu hằng năm.

TS Phạm Duệ, nguyên Giám đốc Trung tâm Chống độc kể, có lần ông phải cấp cứu một bệnh nhân lớn tuổi tại Trung tâm Chống độc trong tình trạng tiêu chảy cấp, nôn, tụt huyết áp.

Thì ra, con trai ông đi công tác xa, mang về biếu bố một ít mật gấu rừng cô đặc. Vốn nghe nói mật gấu rừng rất quý, uống vào tăng sức khỏe và tốt cho tiêu hóa, ông lấy mật gấu hòa với nước rồi uống và ngay sau đó thì phải đưa đi bệnh viện. May mà được cấp cứu kịp thời.

Một trường hợp khác ở Quảng Ninh cũng phải nhập viện cấp cứu chỉ vì uống mật gấu để hy vọng tăng cường năng lực đàn ông. Do uống nhiều, thời gian uống kéo dài, nên bệnh nhân này đã tử vong vì bị suy gan, suy thận và không cứu chữa nổi.

Không ít trường hợp bệnh nhân phải nhập viện cấp cứu vì viêm dạ dày cấp tính do uống rượu mật gấu, như trường hợp ông Trần Văn Dũng (Hưng Yên) là một ví dụ. Sau khi được người bạn giới thiệu có mấy con gấu nuôi gần như tự nhiên tại trang trại gia đình, nên mật rất chất lượng, ông Dũng đã mua mật gấu tươi về uống liên tục với hy vọng tăng sức khỏe. Nhưng cuối cùng, kết quả là ông được đưa vào viện trong tình trạng nguy kịch.

Đáng lo ngại là, có trường hợp đã phải điều trị ròng rã hơn một năm, dù thông thường, đợt điều trị viêm dạ dày cấp lâu nhất thường chỉ 1-3 tháng.

Nói về công dụng thực sự của mật gấu, PGS.TS.DS Nguyễn Hữu Đức (Đại học Y dược TP HCM) cho biết: Những thông tin về công dụng của mật gấu, hay bàn tay gấu ngâm rượu, chỉ là những lời đồn đại, chứ y học hiện đại chưa có các nghiên cứu khoa học, nhất là đã được thử nghiệm trên lâm sàng, để chứng thực.

Việc cho rằng mật gấu dùng để chữa ung thư, hay tráng dương bổ thận hoàn toàn không có cơ sở khoa học. Bởi nếu có thật, y học thế giới đã sử dụng để điều trị bệnh, chứ không phải chỉ ở Việt Nam. Thậm chí, uống mật gấu sống rất có thể còn bị nhiễm giun, vì giun chui trong ống mật của gấu, đẻ trứng trong đó.

Do đường dẫn mật thông vào ruột, nơi chứa nhiều vi khuẩn, nên mật gấu còn có thể bị nhiễm vi khuẩn, nên uống mật gấu sống dễ mắc các bệnh đường tiêu hóa, có thể bị sốc nhiễm khuẩn, bị tiêu chảy, trụy mạch phải cấp cứu, hay đã từng có rất nhiều trường hợp biến chứng thành viêm dạ dày cấp tính. Chưa kể còn nhiều tác dụng xấu khác khó lường từ mật gấu, do cơ địa con người dị ứng gây nên v.v…

Thầy thuốc Nhân dân Trần Văn Bản, Chủ tịch Hội Đông y Việt Nam cũng khẳng định, những thông tin cho rằng, mật gấu chữa bách bệnh, nhất là dùng để “tăng sinh lực đàn ông” là không đúng. Trái lại, sử dụng mật gấu không đúng cách, còn gây nguy hiểm cho người dùng. Y học cổ truyền chủ yếu dùng mật gấu để bôi ngoài da, tiêu sưng, chứ không dùng để uống.

Theo nghiên cứu nhiều năm về mật gấu của PGS.TS Đỗ Khắc Hiếu, Viện Công nghệ sinh học thì nếu uống mật gấu chó sẽ không những không có tác dụng chữa bệnh mà còn có thể bị viêm gan, mà sau đó, phần lớn người bệnh sẽ bị xơ gan. Đây là điều đã được các nhà khoa học của Viện Hàn lâm Hoàng gia Anh nghiên cứu và khẳng định.

Theo y học cổ truyền, mật gấu là một vị thuốc đông y có thể dùng chữa trị các chấn thương về xương, có tác dụng hoạt huyết, tiêu huyết tụ. Ngoài ra, một chút mật pha loãng có thể giúp tiêu hóa dễ dàng hơn cho những người bị xơ gan, viêm gan virus mãn tính, dẫn tới thiểu năng gan, giảm khả năng sinh ra mật, ăn uống hay đầy bụng khó tiêu.

Tuy nhiên, theo TS Phạm Duệ, không vì thế mà sử dụng mật gấu một cách tùy tiện, càng không nên uống mật gấu. Trong thành phần của các loại mật nói chung, trong đó có mật gấu  nói riêng, thường có thành phần rất độc, có thể gây nhiễm độc mật với các triệu chứng như vàng da, vàng mắt, suy gan thận, điều trị rất tốn kém và có thể dẫn đến tử vong.

Bản thân mỗi người đều có một cái mật rất to, cơ thể con người thường xuyên sản sinh ra dịch mật đủ để tiêu hóa thức ăn. Vì vậy, không cần thiết phải uống mật gấu để giúp tiêu hóa tốt hơn mà chỉ cần dùng mật của chính cơ thể mỗi người để tiêu hóa một lượng thức ăn vừa đủ mỗi ngày.

Các chuyên gia cũng khẳng định, ngoài tác dụng giảm đau, tiêu máu tụ khi bôi bên ngoài chấn thương, mật gấu không hề có tác dụng chữa bệnh nào khác, thậm chí còn gây thêm bệnh. Đặc biệt, cho đến nay, chưa có bằng chứng khoa học nào khẳng định tác dụng chữa ung thư của mật gấu. Có thể mật của bệnh nhân ung thư gan tiết ra ít, nên ăn uống khó tiêu, vì thế, việc bổ sung mật gấu sẽ giúp hấp thụ thức ăn tốt hơn.

Điều này khiến người bệnh khỏe hơn, nên tưởng mật gấu chữa được ung thư, mà không hiểu rằng, đó là chỉ có tác dụng hỗ trợ điều trị và việc họ ăn quá nhiều sẽ dẫn đến các bệnh rối loạn chuyển hóa, tiểu đường, tăng mỡ máu, xơ gan nhiễm mỡ, xơ vữa thành mạch... trong dịch mật còn có thể và ngay cả chứa nhiều vi khuẩn gây bệnh bao gồm cả vi khuẩn gây các bệnh tiêu chảy, thương hàn (E. coli; Salmonella…).

Đó là chưa kể mật còn thông với ruột, dịch mật chính là con đường đào thải các độc chất quan trọng; do đó trong dịch mất có thể chứa rất nhiều độc tố được ăn vào và bài tiết ra qua đường mật như các kim loại nặng, độc tố nấm độc (amatoxin…), có thể gây độc cho người uống mật. Nhiều trường hợp bệnh nhân nhiễm khuẩn đường mật từ vi khuẩn đường ruột, vi khuẩn gam âm  và mật gấu cũng vậy. Do đó, người khỏe mạnh bình thường uống mật là rất có hại.

TS Phạm Duệ nhấn mạnh: Không nên lạm dụng mật để uống trong bất cứ trường hợp nào, kẻo lợi bất cập hại.

Nhiều nhà nghiên cứu, thầy thuốc đã lên tiếng về công dụng thực sự của mật gấu không như những lời đồn đại, nhưng việc nhiều người tin vào sự “truyền tai” về giá trị “đa năng” của mật gấu vẫn còn rất nhiều. Vì thế, các bác sĩ cảnh báo: Khi phong trào uống mật gấu vẫn chưa ngưng, thì các bệnh viện cũng sẽ còn phải chuẩn bị tinh thần để cấp cứu các nạn nhân, nhất là vào dịp tết, hay lễ hội.

Để khỏe mạnh, các chuyên gia khuyến cáo, điều quan trọng là phải ăn uống, sinh hoạt hài hòa, rèn luyện sức khỏe bằng các biện pháp dưỡng sinh như tập yoga, thể dục thể thao đều đặn, chứ không phải cải thiện sức khỏe bằng mật gấu.