Cả Chủ tịch Thượng viện và Hạ viện đều dính chàm?

Theo ông Pedro Barusco, ông Joao Vaccari, thủ quỹ Công đảng của Tổng thống Dilma Rousseff, đã nhận từ 150-200 triệu USD (từ 2003 đến 2014), dựa trên các khoản phần trăm hợp đồng do mình nhận được. Ngay lập tức, Công đảng đã phủ nhận việc thủ quỹ Joao Vaccari thảo luận vấn đề tài chính với ông Pedro Barusco. Dư luận cảnh báo, tham nhũng sẽ phá tan giấc mộng của ngành dầu khí Brazil, nếu việc này không được giải quyết ổn thoả.

Theo giới truyền thông, ngày 7/3, Tòa án tối cao liên bang Brazil đã cho phép Viện Công tố điều tra 47 chính trị gia, trong đó có 34 nghị sĩ của Thượng và Hạ viện bị tình nghi liên quan tới vụ tham nhũng quy mô lớn của Tập đoàn dầu khí quốc gia Petrobras đang gây chấn động chính trường nước này. Trong số những người kể trên đáng quan tâm nhất là Chủ tịch Thượng viện Renan Calheiros và Chủ tịch Hạ viện Eduardo Cunha, cùng 12 cựu nghị sỹ và 4 cựu bộ trưởng dưới thời Tổng thống Lula da Silva. Ngay sau khi thông tin này xuất hiện, Chủ tịch Thượng viện Renan Calheiros và Chủ tịch Hạ viện Eduardo Cunha đều bác bỏ mọi cáo buộc có liên quan tới vụ tham nhũng kể trên.

Nhiều chính trị gia hàng đầu của Brazil bị cáo buộc có liên quan tới bê bối tham nhũng tại Petrobras

Và quyết định kể trên được đưa ra sau tuyên bố hôm 6/3 của Thẩm phán liên bang Teori Zavascki, người được Trưởng Công tố Rodrigo Janot chỉ định thụ lý vụ án này. Trước đó (5/3), Quốc hội Brazil đã thành lập một ủy ban để điều tra những nghị sỹ bị cáo buộc liên quan tới vụ bê bối này. Và vụ việc kể trên đang làm gia tăng căng thẳng giữa Chính phủ của Tổng thống Dilma Rousseff với cơ quan lập pháp Brazil. Dư luận quan tâm tới việc Tổng thống Dilma Rousseff không có tên trong danh sách kể trên cho dù tại thời điểm diễn ra vụ hối lộ, bà là Bộ trưởng Khoáng sản và Năng lượng và có thời gian là Chủ tịch Hội đồng quản trị của Petrobras.

Petrobras không những là Tập đoàn kinh tế lớn nhất Brazil (có doanh thu chiếm tới 5% GDP), mà còn là một trong những doanh nghiệp dầu khí lớn nhất thế giới (vì có hơn 86.000 nhân viên), do đó, vụ tham nhũng này đang ảnh hưởng tới uy tín của chính phủ đương nhiệm bởi có nhiều chính trị gia trong Công đảng cầm quyền bị cáo buộc có liên quan tới vụ án này. Theo ông Augusto Nardes, Giám đốc Cơ quan giám sát tài khoản ngân hàng Brazil, nếu dựa trên số liệu có được tới thời điểm này, vụ scandal của Tập đoàn dầu khí quốc gia Petrobras có quy mô lớn nhất trong lịch sử Brazil.

Cách đây 1 năm (tháng 3/2014), vụ tham nhũng tại Tập đoàn dầu khí quốc gia Petrobras được dư luận quan tâm sau khi cựu Giám đốc bộ phận cung ứng của tập đoàn Paulo Roberto Costa, khai báo đã nhận tiền hối lộ từ mạng lưới rửa tiền quy mô lớn do những doanh nghiệp xây dựng và kỹ thuật hàng đầu của Brazil là đối tác của Petrobras cấu kết thành lập. Theo cảnh sát, đường dây này đã chi khoảng 4 tỷ USD để hối lộ chính trị gia và quan chức lãnh đạo Petrobras và đến nay đã có 39 người bị cáo buộc với các tội danh như tham nhũng, rửa tiền và tống tiền. Cảnh sát đang tìm cách thu hồi gần 400 triệu USD từ các công ty tham gia mạng lưới này.

Cổ phiếu của Petrobras đã giảm 59% kể từ khi Tập đoàn dầu khí này bị điều tra hồi cuối tháng 9/2014 và việc này không những làm rung chuyển chính trường Brazil, mà còn khiến dư luận bất bình. Thành phố Providence của Mỹ vừa đệ đơn kiện Tập đoàn dầu khí quốc gia Petrobras và các quan chức cấp cao của tập đoàn này liên quan tới thiệt hại của các nhà đầu tư do vụ bê bối tham nhũng khiến cổ phiếu Petrobras rớt giá thảm hại.

Báo chí Brazil từng cáo buộc Tổng thống Dilma Rousseff và người tiền nhiệm Lula da Silva biết về sự tồn tại của đường dây này. Trưởng Công tố Rodrigo Janot đã yêu cầu (3/3) Tòa án Tối cao Liên bang điều tra 54 chính trị gia bị tình nghi có dính líu tới vụ tham nhũng quy mô lớn tại Tập đoàn dầu khí quốc gia Petrobras. Theo đó, các cơ quan chức năng phải cung cấp mọi thông tin cần thiết phục vụ quá trình điều tra như tài khoản ngân hàng, các cuộc điện thoại của những người bị tình nghi, đồng thời cho phép thông báo danh tính của những người này. Petrobras cũng thành lập Tiểu ban điều tra nội bộ, gồm 3 thành viên đều là các chuyên gia pháp lý được thuê từ bên ngoài. Do Petrobras có cổ phiếu giao dịch tại New York, nên Ủy ban Chứng khoán Mỹ và Bộ Tư pháp Mỹ cũng sẽ tham gia điều tra.

Cách đây hơn 1 tháng (6/2), Hội đồng quản trị của Tập đoàn dầu khí quốc gia Petrobras đã bầu ông Aldemir Bendine thay thế Tổng giám đốc Maria das Gracas Foster, cùng 5 giám đốc điều hành của Petrobras phải từ chức sau bê bối tham nhũng xảy ra tại tập đoàn này. Theo giới truyền thông, Tổng giám đốc Maria das Gracas Foster đã gặp Tổng thống Dilma Rousseff để thỏa thuận về việc bà sẽ rời vị trí lãnh đạo Petrobas đã nắm giữ từ tháng 2/2012. Bởi trước đó không lâu Tổng thống Dilma Rousseff từng lên tiếng bảo vệ Tổng giám đốc Petrobras, bất chấp việc bà Maria das Gracas Foster 3 lần muốn từ chức, nhưng không được chấp thuận. Gần 3 tháng trước (18/12/2014), Ủy ban quốc hội điều tra vụ tham nhũng tại Tập đoàn dầu khí quốc gia Petrobras từng bác đề nghị truy cứu trách nhiệm đối với Tổng thống Dilma Rousseff và bà Maria das Gracas Foster. Bà Maria das Gracas Foster có 36 năm gắn bó với Petrobras và từng được Tạp chí kinh doanh Forbes (Mỹ) xếp thứ 16 trong số những phụ nữ quyền lực nhất thế giới năm 2014.

Phù Lưu - Tiên Du (Tổng hợp)